27 May�s 2020 �AR�AMBA
Resm� Gazete
Say� : 31137
TEBL��
Hazine ve Maliye Bakanl��� (Gelir �daresi Ba�kanl���)�ndan:
GEL�R VERG�S� GENEL TEBL���
(SER� NO: 311)
B�R�NC� B�L�M
Ama� ve Kapsam
Ama� ve kapsam
MADDE 1 � (1) Bu Tebli�in amac�; 31/12/1960 tarihli ve 193 say�l� Gelir Vergisi Kanununun 18, 23/10, 29/4, 40/1-5-7, 68/4-5, 86/1-b, 94, 103, ge�ici 72 nci ve ge�ici 91 inci maddelerinde, 5/12/2019 tarihli ve 7194 say�l� Dijital Hizmet Vergisi ile Baz� Kanunlarda ve 375 Say�l� Kanun H�km�nde Kararnamede De�i�iklik Yap�lmas� Hakk�nda Kanunla yap�lan de�i�iklikler ve 193 say�l� Kanunla ilgili di�er baz� hususlar�n a��klanmas�na ili�kin usul ve esaslar� d�zenlemektir.
�K�NC� B�L�M
Serbest Meslek Kazan�lar�nda �stisna Uygulamas� ve �stisnan�n S�n�r�
Yasal d�zenleme
MADDE 2 � (1) 7194 say�l� Kanunun 10 uncu maddesi ile 193 say�l� Kanunun 18 inci maddesine a�a��daki f�kra eklenmi�tir.
�Bu madde kapsam�ndaki kazan�lar� toplam� 103 �nc� maddede yaz�l� tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� a�anlar bu istisnadan faydalanamazlar. Bu durumda olanlar�n, 94 �nc� maddenin birinci f�kras� kapsam�nda tevkifat yapma y�k�ml�l��� yoktur.�
�stisnan�n kapsam� ve istisnadan yararlanma �artlar�
MADDE 3 � (1) 193 say�l� Kanunun 18 inci maddesinde serbest meslek kazan� istisnas�ndan yararlanan m�kellefler ve istisna kapsam�nda olan eserler say�lm�� olup, s�z konusu maddede hangi has�lat�n istisna kapsam�nda oldu�u da ayr�ca belirtilmi�tir. Buna g�re;
a) An�lan istisnadan yararlanma hakk�; m�ellif, m�tercim, heykeltra�, hattat, ressam, bestek�r, bilgisayar programc�s�, mucitler ve bunlar�n kanuni miras��lar�na tan�nm��t�r.
b) �stisna kapsam�na; �iir, hik�ye, roman, makale, bilimsel ara�t�rma ve incelemeleri, bilgisayar yaz�l�m�, r�portaj, karikat�r, foto�raf, film, video band, radyo ve televizyon senaryo ve oyunu gibi eserler ile ihtira beratlar� girmektedir.
c) �stisna uygulanacak has�lat, eserlerin; gazete, dergi, bilgisayar ve internet ortam�, radyo, televizyon ve videoda yay�nlanmas� veya kitap, CD, disket, resim, heykel ve nota halindeki eserleri ile ihtira beratlar�n�n sat�lmas� veya bunlar �zerindeki mevcut haklar�n devir ve temlik edilmesi veya kiralanmas� kar��l���nda elde edilen has�latt�r. Eserlerin ne�ir, temsil, icra ve te�hir gibi suretlerle de�erlendirilmesi kar��l���nda al�nan bedel ve �cretler de istisna kapsam�ndaki has�lata dahildir.
(2) 5/12/1951 tarihli ve 5846 say�l� Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu h�k�mlerine g�re baz� eserlerde kay�t ve tescil zorunlu, baz� eserlerde ise ihtiyari tutulmu�tur. 193 say�l� Kanunun 18 inci maddesinde yer alan serbest meslek kazan� istisnas�ndan yararlanabilmek i�in maddede belirtilen eserlerden kay�t ve tescili zorunlu olanlar�n kay�t ve tescil ettirilmesi �art olup, di�er eserlerde kay�t ve tescil �art� aranmayacakt�r.
(3) K�lt�r ve Turizm Bakanl���nca kay�t-tescil edilen eserlerin, ayn� zamanda 193 say�l� Kanunun 18 inci maddesinde say�lan eserler veya bu eserlere benzerlik g�steren eserlerden olmas� �art olup, 5846 say�l� Kanuna g�re kay�t-tescil edilen t�m eserler istisna kapsam�na girmemektedir.
�stisna uygulamas�, beyan ve tevkif suretiyle �denen vergilerin mahsubu
MADDE 4 � (1) 193 say�l� Kanunun 18 inci maddesi kapsam�nda elde edilen ve ayn� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�mayan kazan�lar gelir vergisinden istisna olup bu kazan�lar i�in y�ll�k gelir vergisi beyannamesi verilmeyecek, di�er gelirler dolay�s�yla beyanname verilmesi halinde de bu kazan�lar beyannameye dahil edilmeyecektir. Bu kazan�lar �zerinden tevkif suretiyle �denen vergiler nihai vergi olacakt�r.
(2) 193 say�l� Kanunun 18 inci maddesi kapsam�nda elde edilen kazan�lar�n devaml� veya ar�zi olarak elde edilmesi istisnan�n uygulanmas�na engel te�kil etmeyecektir.
(3) 193 say�l� Kanunun 18 inci maddesi kapsam�nda elde edilen ve ayn� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�an kazan�lar i�in istisnadan yararlan�lmas� m�mk�n bulunmamaktad�r. S�z konusu tutar�n a��l�p a��lmad��� ilgili takvim y�l�n�n sonu itibar�yla belirlenecek ve 18 inci madde kapsam�nda elde edilen kazan�lar toplam�n�n s�z konusu tutar� a�mas� halinde, elde edilen kazan�lar�n tamam� y�ll�k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir. �stisnadan faydalan�l�p faydalan�lamayaca�� y�l sonu itibar�yla belirlenece�inden, istisnadan faydalanamayan m�kelleflerin ge�ici vergi beyannamesi verme y�k�ml�l�kleri olmayacakt�r.
(4) Y�ll�k beyanname verilmesi durumunda, 193 say�l� Kanunun 68 inci maddesinde say�lan mesleki kazanc�n elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olarak yap�lan giderler, y�ll�k beyanname �zerinde indirim konusu yap�lacakt�r. S�z konusu giderlerin indirim konusu yap�labilmesi i�in 4/1/1961 tarihli ve 213 say�l� Vergi Usul Kanununda belirtilen belgelerle tevsik edilmesi �artt�r.
(5) Y�ll�k beyanname verilmesi durumunda, 193 say�l� Kanunun 89 uncu maddesinde yer alan �ah�s sigorta primleri, e�itim ve sa�l�k harcamalar�, sponsorluk harcamalar� ve engellilik indirimi ile an�lan madde ve ilgili kanunlar�nda indirim konusu yap�labilece�i d�zenlenmi� ba��� ve yard�mlar gibi baz� harcamalar�n da beyan edilen gelirden indirim konusu yap�lmas� m�mk�nd�r.
(6) Y�ll�k beyanname �zerinden hesaplanan gelir vergisinden 193 say�l� Kanunun 94 �nc� maddesine g�re y�l i�inde kesilen vergiler mahsup edilebilecektir.
(7) 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesindeki tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar�n a��l�p a��lmad���, takvim y�l� sonu itibar�yla her bir y�l i�in ayr� ayr� de�erlendirilecektir. �lgili takvim y�l�nda istisnadan yararlan�lamamas� sonraki y�llarda istisnadan yararlan�lmas�na engel te�kil etmeyecektir.
�rnek 1: Ressam (A), 2020 y�l�nda (B) Belediyesine satt��� resimler kar��l���nda 240.000 TL kazan� elde etmi�tir. (B) Belediyesi taraf�ndan Ressam (A)�ya yap�lan �deme �zerinden 193 say�l� Kanunun 94 �nc� maddesi uyar�nca %17 oran�nda gelir vergisi tevkifat� yap�lm��t�r.
Ressam (A)�n�n, yapt��� resimler 5846 say�l� Kanun h�k�mlerine g�re K�lt�r ve Turizm Bakanl���nca eser olarak kay�t-tescil edilmi�tir.
Ressam (A)�n�n yapt��� resimler kar��l��� elde etti�i 240.000 TL�lik kazan�, 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesindeki tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�mad���ndan gelir vergisinden istisna edilecek ve y�ll�k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmeyecektir. Tevkif suretiyle kesilen vergi nihai vergi olacakt�r.
Di�er taraftan, Ressam (A)�n�n 400.000 TL tevkifata tabi i�yeri kira gelirinin bulunmas� halinde, bu kira geliri, 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesindeki tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 49.000 TL) a�t���ndan y�ll�k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir. Ancak, bu durumda da istisna kapsam�ndaki 240.000 TL�lik kazan� beyannameye dahil edilmeyecektir.
�rnek 2: Bay (C), bir televizyon kanal�nda haftal�k olarak yay�nlanan bir dizinin senaryo yazarl��� kar��l���nda, 2020 y�l�nda 750.000 TL kazan� elde etmi�tir. Bay (C)�ye yap�lan �demeler �zerinden 193 say�l� Kanunun 94 �nc� maddesi uyar�nca %17 oran�nda gelir vergisi tevkifat� yap�lm��t�r.
Bay (C)�nin yazd��� senaryo, 5846 say�l� Kanun h�k�mlerine g�re K�lt�r ve Turizm Bakanl���nca eser olarak kay�t-tescil edilmi�tir.
Bay (C)�nin yazd��� senaryo kar��l��� elde etti�i 750.000 TL lik kazan�, 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesindeki tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�t���ndan, Bay (C) gelir vergisi istisnas�ndan yararlanamayacak ve bu kazanc�n� y�ll�k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edecektir. Tevkif suretiyle �denen vergiler beyanname �zerinde hesaplanan vergiden mahsup edilebilecektir.
Di�er taraftan, Bay (C)�nin 40.000 TL tevkifata tabi i�yeri kira gelirinin bulunmas� halinde, 40.000 TL i�yeri kira geliri, 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesindeki tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 49.000 TL) a�mamas�na ra�men, beyan edilecek serbest meslek kazanc� ile birlikte s�z konusu beyanname verme s�n�r� a��ld���ndan kira geliri de beyan edilecektir.
�rnek 3: S�z ve beste �al��malar� yapan Bayan (D), 2020 y�l�nda muhtelif tarihlerde (E) A.�.�ye satt��� besteler kar��l���nda 700.000 TL has�lat elde etmi�tir. (E) A.�. taraf�ndan, Bayan (D)�ye yap�lan s�z konusu �demeler �zerinden, 193 say�l� Kanunun 94 �nc� maddesi uyar�nca %17 oran�nda (119.000 TL) gelir vergisi tevkifat� yap�lm��t�r. Bayan (D)�nin, bu faaliyeti ile ilgili olarak yapm�� oldu�u ve tevsik edebildi�i giderlerinin toplam� 70.000 TL�dir. Bayan (D)�nin, 50.000 TL e�itim/sa�l�k harcamas� da bulunmaktad�r.
Bayan (D)�nin, yapt��� beste �al��malar� 5846 say�l� Kanun h�k�mlerine g�re K�lt�r ve Turizm Bakanl���nca eser olarak kay�t-tescil edilmi�tir.
Bayan (D)�nin, yapt��� beste �al��malar� her ne kadar 18 inci maddede say�lan eserler kapsam�nda de�erlendirilse de elde etti�i kazan� y�l sonu itibar�yla (700.000 TL - 70.000 TL=) 630.000 TL, 103 �nc� maddede yaz�l� tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�t���ndan s�z konusu istisnadan faydalan�lmas� m�mk�n bulunmamaktad�r.
Buna g�re, Bayan (D)�nin beyan� a�a��daki gibi olacakt�r.
Tevkifat uygulamas�
MADDE 5 � (1) 193 say�l� Kanunun 94 �nc� maddesinin birinci f�kras�nda vergi tevkifat� yapmak zorunda olanlar ile tevkifata tabi �demeler belirtilmi�tir. Ayn� f�kran�n (2) numaral� bendinde, yapt�klar� serbest meslek i�leri dolay�s�yla bu i�leri icra edenlere yap�lan �demelerden; 12/1/2009 tarihli ve 2009/14592 say�l� Bakanlar Kurulu Karar� uyar�nca, 18 inci madde kapsam�na giren serbest meslek i�leri dolay�s�yla yap�lan �demelerden %17, di�erlerinden %20 oran�nda gelir vergisi tevkifat� yap�laca�� d�zenlemesi yer almaktad�r.
(2) 193 say�l� Kanunun 18 inci maddesi kapsam�nda elde edilen kazan�lar�n, ayn� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� a�mas� nedeniyle istisnadan faydalan�lamayacak olmas�, y�l i�inde yap�lacak olan tevkifat uygulamas�n� etkilemeyecek ve s�z konusu kazan�lar �zerinden ayn� Kanunun 94 �nc� maddesinin birinci f�kras�n�n (2) numaral� bendinin (a) alt bendi uyar�nca tevkifat yap�lacakt�r.
(3) Serbest meslek kazanc�n�n devaml� veya ar�zi nitelikte olmas�n�n tevkifat uygulamas�nda herhangi bir �nemi bulunmamaktad�r.
(4) 193 say�l� Kanunun 18 inci maddesi kapsam�nda serbest meslek kazan� istisnas�ndan yararlanan m�kelleflerin tevkifat yapma y�k�ml�l��� bulunmamaktad�r.
(5) 193 say�l� Kanunun 18 inci maddesinin son f�kras�na g�re, madde kapsam�ndaki kazan�lar� toplam� 103 �nc� maddede yaz�l� tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� a�anlar�n bu istisnadan faydalanamayacaklar� h�kme ba�lanm�� ve bu durumda olanlar�n, 94 �nc� maddenin birinci f�kras� kapsam�nda tevkifat yapma y�k�ml�l��� olmad��� belirtilmi�tir. Bu nedenle, 193 say�l� Kanunun 18 inci maddesi kapsam�nda kazan� elde eden ve ayn� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� a�mas� nedeniyle istisnadan yararlanamayacak olan m�kelleflerin, Kanunun 94 �nc� maddesi kapsam�nda �cret, kira gibi yapaca�� �demeler �zerinden tevkifat yapma y�k�ml�l��� bulunmamaktad�r.
�rnek 4: Heykeltra� Bay (F), faaliyetini icra etmek i�in bir at�lye kiralam��t�r. Ayr�ca yan�nda bir i��i �al��t�rmakta olup, yapt��� heykeller kar��l���nda 193 say�l� Kanunun 18 inci maddesi kapsam�nda 2020 y�l�nda 650.000 TL kazan� elde etmi�tir.
Bay (F)�nin 2020 y�l�nda elde etti�i kazanc�n, ayn� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�mas� nedeniyle istisnadan faydalan�lamayacak ve bu kazan�lar y�ll�k gelir vergisi beyannamesiyle beyan edilecektir.
Di�er taraftan, Bay (F) kiralam�� oldu�u at�lye nedeniyle 2020 y�l�nda �dedi�i kira bedelleri ile �al��t�rd��� i��isine �dedi�i �cret �demeleri �zerinden gelir vergisi tevkifat� yapmayacakt�r. Bay (F)�nin yan�nda �al��an i��isi, tevkif suretiyle vergilendirilmemi� �cret gelirlerini 193 say�l� Kanunun 95 inci maddesi uyar�nca y�ll�k gelir vergisi beyannamesiyle beyan edecektir.
Defter tutma ve belge d�zeni
MADDE 6 � (1) 213 say�l� Kanunun 172 nci maddesinde defter tutmaya mecbur olanlar say�lm�� olup, ayn� Kanunun 210 uncu maddesinde ise serbest meslek erbab�n�n serbest meslek kazan� defteri tutaca�� h�k�m alt�na al�nm��t�r. Yine ayn� Kanunun 236 nc� maddesinde de serbest meslek erbab�n�n tahsilatlar� i�in serbest meslek makbuzu d�zenlemek mecburiyetinde oldu�u belirtilmi�tir.
(2) 193 say�l� Kanunun 18 inci maddesinde belirtilen t�rden faaliyetlerde bulunan ve eserlerini k�smen veya tamamen ayn� Kanunun 94 �nc� maddesinde belirtilenler d���ndakilere teslim eden serbest meslek erbab�n�n; defter tasdik ettirme (defter-beyan sistemine kaydolma) ve tutma ile belge d�zenleme zorunluluklar� bulunmaktad�r.
(3) 213 say�l� Kanunun m�kerrer 257 nci maddesinin Bakanl���m�za verdi�i yetkiye istinaden, m�nhas�ran 193 say�l� Kanunun 18 inci maddesinde belirtilen t�rden faaliyetlerde bulunan ve eserlerini sadece ayn� Kanunun 94 �nc� maddesinde belirtilen ki�i ve kurumlara teslim eden serbest meslek erbab�ndan isteyenlerin; y�l i�indeki kazan�lar�n�n toplam�n�n 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesinin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan (2020 y�l� i�in 600.000 TL) tutar� a��p a�mad���na bak�lmaks�z�n, defter tasdik ettirme (defter-beyan sistemine kaydolma) ve belge d�zenleme zorunluluklar�n�n kald�r�lmas� uygun g�r�lm��t�r.
(4) 193 say�l� Kanunun 18 inci maddesinde belirtilen t�rden faaliyetlerinin yan� s�ra ba�kaca faaliyetleri nedeniyle serbest meslek kazanc� m�kellefiyeti bulunanlar�n, defter tasdik ettirme (defter-beyan sistemine kaydolma) ve tutma ile belge d�zenleme zorunluluklar� bulunmaktad�r. Ba�kaca faaliyetleri nedeniyle serbest meslek kazanc� m�kellefiyeti bulunan ve serbest meslek kazan� defteri tutan m�kelleflerin 193 say�l� Kanunun 18 inci maddesi kapsam�ndaki kazan�lar�na ili�kin kay�tlar�n� da ayn� defterde g�stermesi m�mk�nd�r.
(5) 193 say�l� Kanunun 18 inci maddesinde belirtilen t�rden faaliyetleri ar�zi olarak yapanlar�n, defter tasdik ettirme (defter-beyan sistemine kaydolma) ve tutma ile belge d�zenleme zorunluluklar� bulunmamaktad�r.
(6) 193 say�l� Kanunun 18 inci maddesi kapsam�nda elde edilen kazan�lar�n, ayn� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� a�mas� nedeniyle istisnadan faydalan�lamayacak olmas�, defter tutma ve belge d�zenleme y�k�ml�l���nde bir de�i�iklik yaratmayacakt�r.
(7) 193 say�l� Kanunun 18 inci maddesi kapsam�nda faaliyette bulunan ve serbest meslek makbuzu d�zenleme zorunlulu�u bulunmayanlardan al�nan eserlere ili�kin yap�lan �demelerin gider pusulas� imzalat�lmak suretiyle tevsik edilmesi m�mk�n bulunmaktad�r.
(8) 193 say�l� Kanunun 18 inci maddesi kapsam�nda kazan� elde eden m�kelleflerin, kendilerine d�zenlenen gider pusulalar�n� ve bu faaliyetleri ile ilgili olarak sat�n ald�klar� mal ve giderlerine ili�kin belgelerini, 213 say�l� Kanunda �ng�r�len s�re boyunca saklamalar� gerekmektedir.
���NC� B�L�M
��verenlerce Hizmet Erbab�n�n ��yerine Gidip Gelmesi ��in Sa�lanan
Menfaatlere �li�kin �stisna
Yasal d�zenleme
MADDE 7 � (1) 7194 say�l� Kanunun 11 inci maddesi ile 193 say�l� Kanunun 23 �nc� maddesinin (10) numaral� bendi a�a��daki �ekilde de�i�tirilmi�tir.
�10. Hizmet erbab�n�n toplu olarak i�yerlerine gidip gelmelerini sa�lamak maksad�yla i�verenler taraf�ndan yap�lan ta��ma giderleri (��verenlerce ta��ma hizmeti verilmeyen durumlarda, �al���lan g�nlere ait bir g�nl�k ula��m bedelinin 10 T�rk liras�n� a�mamas� ve buna ili�kin �demenin toplu ta��ma kart�, bileti veya bu ama�la kullan�lan �deme ara�lar�n�n temini �eklinde yap�lmas� �artt�r. �demenin bu tutar� a�mas� h�linde a�an k�s�m ile hizmet erbab�na ula��m bedeli olarak nakden yap�lan �demeler ve bu ama�la sa�lanan menfaatler �cret olarak vergilendirilir. Bu istisnan�n uygulanmas�na ili�kin usul ve esaslar� belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanl��� yetkilidir.);�
�stisnan�n kapsam� ve uygulamas�
MADDE 8 � (1) 193 say�l� Kanunun 23 �nc� maddesinin birinci f�kras�n�n (10) numaral� bendi h�km�ne istinaden, hizmet erbab�n�n toplu olarak i�yerlerine gidip gelmelerini sa�lamak maksad�yla vas�ta temini veya hizmet sat�n al�nmas� suretiyle i�verenler taraf�ndan yap�lan ta��ma giderleri nedeniyle hizmet erbab�na sa�lanan menfaatlere uygulanan gelir vergisi istisnas� devam etmektedir.
(2) 7194 say�l� Kanunla, 1/1/2020 tarihinden itibaren elde edilen �cret gelirlerine uygulanmak �zere, 193 say�l� Kanunun 23 �nc� maddesinin birinci f�kras�n�n (10) numaral� bendine eklenen parantez i�i h�k�mle, i�verenler taraf�ndan hizmet erbab�n�n toplu olarak i�yerlerine gidip gelmelerine y�nelik ta��ma hizmeti verilmedi�i durumlarda, hizmet erbab�na verilen toplu ta��ma kart�, bileti veya bu ama�la kullan�lan �deme ara�lar� i�in yap�lan �demeler nedeniyle sa�lanan menfaatler de istisna kapsam�na al�nm��t�r.
(3) Hizmet erbab�n�n toplu ta��ma kart�, bileti veya bu ama�la kullan�lan �deme ara�lar�n�n temini suretiyle sa�lanan menfaatlere ili�kin istisnadan faydalan�labilmesi i�in;
a) ��veren taraf�ndan, hizmet erbab�n�n toplu olarak i�yerlerine gidip gelmelerini sa�lamak maksad�yla ula��m vas�tas� temini veya hizmet sat�n al�nmas� suretiyle ta��ma hizmeti verilmiyor olmas�,
b) Ta��ma kart�, bileti veya bu ama�la kullan�lan �deme ara�lar�n�n, m�nhas�ran hizmet erbab�n�n i�yerine gidip gelmesi i�in kullanaca�� toplu ta��ma ara�lar�nda ge�erli olmas� (Ula��m bedeli i�in y�klenen tutar�n sadece ula��mda kullan�labilecek �ekilde s�n�rland�r�ld��� ba�ka ama�larla da kullan�labilen �deme ara�lar�n�n kullan�m� bu �art�n ihlali say�lmaz),
c) Yap�lan �demenin fiilen �al���lan g�nlerle s�n�rl� olmas�,
�) Ula��m bedelinin g�nl�k belirlenen tutar� (2020 y�l� i�in 12 TL) a�mamas�,
d) Toplu ta��ma kart�, bileti veya bu ama�la kullan�lan �deme ara�lar�n�n teminine ili�kin harcamalar�n belgelendirilmesi,
gerekmektedir.
(4) ��verenler taraf�ndan, hizmet erbab�na;
a) Ula��m bedelinin nakit olarak verilmesi,
b) Ula��m bedeli kar��l���n�n, hediye kart� ve benzeri ula��m harcamas� d���nda di�er al��veri�lerde de kullan�labilecek �deme ara�lar� �eklinde verilmesi,
c) Ara� tahsis edilmesi,
�) �al���lmayan g�nler i�in de ula��m bedeli �denmesi,
d) ��yerlerine gidip gelmelerini sa�lamak maksad�yla ta��ma hizmeti verilmesinin yan�nda ilave olarak toplu ta��ma kart�, bileti veya bu ama�la kullan�lan �deme ara�lar� verilmesi,
durumlar�nda, istisnadan faydalan�lamayacak olup, yap�lan bu �demeler ve sa�lanan menfaatler net �cret kabul edilerek br�te ibla� edilmek suretiyle gelir vergisine tabi tutulacakt�r.
(5) ��verence hizmet erbab�n�n ikamet etti�i mahallerin t�m�ne ta��ma hizmeti sa�lanmad��� veya ta��ma hizmetinin belirli merkez mahallere yap�ld��� ve hizmet erbab�n�n ikametgah�ndan bu mahallere ve bu mahallerden ikametgah�na ula��m i�in de yol masraf� yapt��� durumlarda, i�verence verilen toplu ta��ma hizmetinden faydalanmayan veya bu hizmete ula��m i�in toplu ta��ma ara�lar�n� kullanmak zorunda olan hizmet erbab�na verilen toplu ta��ma kart�, bileti veya bu ama�la kullan�lan �deme ara�lar� verilmesi durumunda da istisnadan faydalan�lacakt�r.
(6) ��verenlerce hizmet erbab� i�in yap�lan ula��m bedeli �demelerinin birden fazla ay� kapsayacak �ekilde toplu olarak yap�lmas� durumunda, hizmet erbab�n�n �al��t��� g�nler dikkate al�narak her bir aya isabet eden tutar ayr� ayr� istisna kapsam�nda de�erlendirilecektir.
(7) Hizmet erbab�n�n izin, rapor ve benzeri nedenlerle �al��mad��� g�nlere ili�kin ilgili ayda pe�in olarak yap�lan ve istisnaya konu edilmi� olan ta��ma gideri �demeleri i�in i�verenlerce ilgili ayda d�zeltme yap�labilece�i gibi, ertesi ay i�in yap�lan ta��ma gideri �demelerinden de mahsup edilmesi m�mk�n bulunmaktad�r.
�rnek 1: ��veren (A), yan�nda �al��an hizmet erbab� Bay (B)�nin �ehir i�i ula��mda kulland��� toplu ta��ma kart�na, 2020 y�l� Mart ay�nda 26 g�n �al��aca�� varsay�m�yla pe�in olarak 312 TL (KDV hari�) y�kleme yapm��t�r. Bay (B), Mart ay�nda 10 g�n izin kullanm��t�r.
Bay (B)�nin Mart ay�nda 16 g�n �al��t��� g�z �n�ne al�nd���nda, i�veren (A) taraf�ndan hizmet erbab� Bay (B)�nin toplu ta��ma kart�na y�klenen 312 TL�nin 192 TL�si istisna kapsam�nda de�erlendirilecektir.
��veren (A)�n�n pe�in olarak �dedi�i 312 TL�ye istisna uygulam�� olmas� halinde ise, d�zeltme yapabilece�i gibi, fark tutar� izleyen ayda yapaca�� �demeden indirmek suretiyle, istisnay� daha d���k uygulayabilecektir.
(8) 213 say�l� Kanunun 238 inci maddesinin birinci f�kras�nda, i�verenlerin her ay �dedikleri �cretler i�in �cret bordrosu tutmaya mecbur olduklar� h�kme ba�lanm��t�r. Dolay�s�yla, i�verenlerce hizmet erbab�na, i�yerine gidip gelmesi i�in toplu ta��ma kart�, bileti veya bu ama�la kullan�lan �deme ara�lar� vermek suretiyle sa�lanan menfaatlerin vergiden istisna edilecek k�sm�n�n da �cret bordrosunda g�sterilmesi gerekmektedir.
(9) ��verenlerin hizmet erbab�na toplu ta��ma kart�, bileti veya bu ama�la kullan�lan �deme ara�lar� vermek suretiyle sa�lad��� menfaatler i�in bir g�nl�k (2020 y�l� i�in 12 TL) ula��m bedeline katma de�er vergisi dahil de�ildir. Ula��m bedelinin istisnaya isabet eden tutar�na ait y�klenilen katma de�er vergisi i�verenlerce indirim konusu yap�labilecektir. ��verenler taraf�ndan istisna tutar�ndan daha fazla �deme yap�lmas� halinde, istisna tutar�n� a�an k�s�m (istisna tutar�na a�an k�sma isabet eden katma de�er vergisi dahil olmak �zere) net �denen �cret olarak kabul edilecek ve br�te ibla� edilmek suretiyle gelir vergisi tevkifat�na tabi tutulacakt�r. Di�er taraftan, istisna tutar�n� a�an k�sma isabet eden ve �cret olarak kabul edilen KDV�nin indirim konusu yap�lamayaca�� tabiidir.
�rnek 2: ��veren (C), 2020 y�l� Nisan ay�nda 20 g�n �al��an hizmet erbab� Bay (D)�nin toplu ta��ma kart�na 472 TL (400 TL + 72 TL KDV) y�klemi�tir. ��veren (C) taraf�ndan bu tutar�n 240 TL�si istisnaya konu edilecektir. �stisna kapsam�ndaki bu tutara isabet eden 43,2 TL�lik KDV indirim konusu yap�labilecektir. �stisna tutar�n� a�an 160 TL (400 TL - 240 TL)+28,80 TL KDV dahil toplam tutar olan 188,80 TL net �denen �cret olarak kabul edilecek ve br�te ibla� edilmek suretiyle gelir vergisi tevkifat�na tabi tutulacakt�r. Di�er taraftan, 28,80 TL�lik KDV indirim konusu yap�lamayacakt�r.
D�RD�NC� B�L�M
Amat�r Spor Yar��malar�n� Y�neten Hakemlere �denen �cretlerde �stisna
Yasal d�zenleme
MADDE 9 � (1) 7194 say�l� Kanunun 12 nci maddesi ile 193 say�l� Kanunun 29 uncu maddesinin birinci f�kras�n�n (4) numaral� bendi a�a��daki �ekilde de�i�tirilmi�tir.
� Te�vik gayesiyle verilen a�a��da yaz�l� ikramiye ve m�kafatlar Gelir Vergisinden m�stesnad�r:
�
4. Amat�r spor yar��malar�n� y�neten hakemlere �denen �cretler (basketbol ve voleybol spor dallar�n�n en �st liglerinde g�rev alanlar hari�);�
�stisnan�n kapsam� ve uygulamas�
MADDE 10 � (1) 193 say�l� Kanunun 61 inci maddesinde �cret, i�verene tabi ve belirli bir i�yerine ba�l� olarak �al��anlara hizmet kar��l��� verilen para ve ay�nlar ile sa�lanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler olarak tan�mlanm�� ve �cretin �denek, tazminat, kasa tazminat� (mali sorumluluk tazminat�), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakk�, prim, ikramiye, gider kar��l��� veya ba�ka adlar alt�nda �denmi� olmas� veya bir ortakl�k m�nasebeti niteli�inde olmamak �art� ile kazanc�n belli bir y�zdesi �eklinde tayin edilmi� bulunmas�n�n onun mahiyetini de�i�tirmeyece�i belirtilmi�tir. Ayn� maddede, bu Kanunun uygulanmas�nda spor hakemlerine yap�lan �demeler veya sa�lanan para, ay�n ve menfaatlerin de �cret say�ld��� h�kme ba�lanm��t�r. 193 say�l� Kanunun 29 uncu maddesinin birinci f�kras�n�n 7194 say�l� Kanunla yap�lan de�i�iklik �ncesi (4) numaral� bendinde, t�m spor yar��malar�n� y�neten hakemlere �denen �cretler gelir vergisinden istisna edildi�inden, s�z konusu �cretler gelir vergisine tabi tutulmam��t�r.
(2) 7194 say�l� Kanunla yap�lan de�i�iklikle 1/1/2020 tarihinden itibaren elde edilen �cret gelirlerine uygulanmak �zere 193 say�l� Kanunun 29 uncu maddesinin birinci f�kras�n�n (4) numaral� bendinde yer alan spor yar��malar�n� y�neten hakemlerin ald�klar� �cretlere ili�kin istisna h�km� yeniden d�zenlenmi�tir. Yap�lan d�zenleme ile;
a) Basketbol ve voleybol spor dallar�n�n en �st ligleri hari� amat�r spor yar��malar�n� y�neten hakemlerin bu g�revleri dolay�s�yla ald�klar� �cretlere y�nelik gelir vergisi istisnas� aynen korunmu�tur.
b) Profesyonel spor yar��malar�n� y�neten spor hakemleri ile basketbol ve voleybol spor dallar�n�n en �st liglerindeki yar��malar� y�neten spor hakemlerinin ald�klar� �cretler istisna kapsam�ndan ��kar�lm��t�r.
(3) Profesyonel spor yar��malar�n� y�neten hakemler ile basketbol ve voleybol spor dallar�n�n en �st liglerindeki yar��malar� y�neten hakemlere bu faaliyetleri nedeniyle 1/1/2020 tarihinden itibaren yap�lan �demeler �cret h�k�mlerine g�re vergilendirilecektir.
(4) 193 say�l� Kanunun 94 �nc� maddesinde say�lanlar taraf�ndan istisna kapsam�na girmeyen spor hakemlerine yap�lan �demeler �zerinden gelir vergisi tevkifat� yap�lacakt�r.
(5) Profesyonel spor yar��malar� ile basketbol ve voleybol spor dallar�n�n en �st liglerindeki yar��malar� y�neten spor hakemlerince elde edilen �cret gelirleri toplam�n�n, gelir vergisi tarifesinin d�rd�nc� diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�mas� halinde bu �demeler y�ll�k gelir vergisi beyannamesiyle de beyan edilecektir. Yine, bahse konu spor hakemlerinin birden fazla i�verenden �cret geliri elde etmesi ve birden sonraki i�verenden elde etti�i �cret gelirleri toplam�n�n, gelir vergisi tarifesinin ikinci diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 49.000 TL) a�mas� halinde, birinci i�verenden al�nan �cret geliri dahil t�m �cret gelirleri y�ll�k gelir vergisi beyannamesiyle beyan edilecektir. Y�ll�k beyanname �zerinden hesaplanan gelir vergisinden tevkif suretiyle �denen gelir vergisi mahsup edilebilecektir.
(6) Basketbol ve voleybol spor dallar�n�n en �st ligleri hari� amat�r spor yar��malar�n� y�neten hakemlere �denen �cretler istisna kapsam�nda oldu�undan, bu �cret �demelerinden gelir vergisi tevkifat� yap�lmayacak ve bu �cret gelirleri i�in y�ll�k beyanname verilmeyecektir. Di�er gelirler nedeniyle beyanname verilmesi halinde de istisna kapsam�ndaki �cret gelirleri beyannameye d�hil edilmeyecektir.
BE��NC� B�L�M
Binek Otomobillerin Giderleri ve Amortismanlar�n�n
Vergi Matrah�ndan �ndirilmesi
Yasal d�zenleme
MADDE 11 � (1) 7194 say�l� Kanunun 13 �nc� maddesi ile 193 say�l� Kanunun 40 �nc� maddesinin birinci f�kras�n�n (1), (5) ve (7) numaral� bentlerine s�ras�yla a�a��daki parantez i�i h�k�mler eklenmi�tir.
�(Faaliyetleri k�smen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanmas� veya �e�itli �ekillerde i�letilmesi olanlar�n bu ama�la kulland�klar� hari� olmak �zere, kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ili�kin ayl�k kira bedelinin 5.500 T�rk liras�na kadarl�k k�sm� ile binek otomobillerinin iktisab�na ili�kin �zel t�ketim vergisi ve katma de�er vergisi toplam�n�n en fazla 115.000 T�rk liras�na kadarl�k k�sm� gider olarak dikkate al�nabilir.)�
�(�u kadar ki faaliyetleri k�smen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanmas� veya �e�itli �ekillerde i�letilmesi olanlar�n bu ama�la kulland�klar� hari� olmak �zere, binek otomobillere ili�kin giderlerin en fazla %70�i indirilebilir.)�
�(Faaliyetleri k�smen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanmas� veya �e�itli �ekillerde i�letilmesi olanlar�n bu ama�la kulland�klar� hari� olmak �zere, �zel t�ketim vergisi ve katma de�er vergisi hari� ilk iktisap bedeli 135.000 T�rk liras�n�, s�z konusu vergilerin maliyet bedeline eklendi�i veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildi�i h�llerde, amortismana tabi tutar� 250.000 T�rk liras�n� a�an binek otomobillerinin her birine ili�kin ayr�lan amortisman�n en fazla bu tutarlara isabet eden k�sm� gider yaz�labilir. Bu h�km�n uygulanmas�nda binek otomobilin iktisap edildi�i tarihte y�r�rl�kte olan tutar dikkate al�n�r.)�
(2) 7194 say�l� Kanunun 14 �nc� maddesi ile 193 say�l� Kanunun 68 inci maddesinin birinci f�kras�n�n (4) ve (5) numaral� bentlerine s�ras�yla a�a��daki parantez i�i h�k�mler eklenmi�tir.
�(�u kadar ki �zel t�ketim vergisi ve katma de�er vergisi hari� ilk iktisap bedeli 135.000 T�rk liras�n�, s�z konusu vergilerin maliyet bedeline eklendi�i veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildi�i h�llerde, amortismana tabi tutar� 250.000 T�rk liras�n� a�an binek otomobillerinin her birine ili�kin ayr�lan amortisman�n en fazla bu tutarlara isabet eden k�sm� gider yaz�labilir. Bu h�km�n uygulanmas�nda binek otomobilin iktisap edildi�i tarihte y�r�rl�kte olan tutar dikkate al�n�r.)�
�(�u kadar ki binek otomobillerine ili�kin giderlerin en fazla %70�i ve kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ili�kin ayl�k kira bedelinin 5.500 T�rk liras�na kadarl�k k�sm� ile binek otomobillerinin iktisab�nda �denen �zel t�ketim vergisi ve katma de�er vergisi toplam�n�n en fazla 115.000 T�rk liras�na kadarl�k k�sm� gider olarak dikkate al�nabilir.)�
(3) 7194 say�l� Kanunun 52 nci maddesinin birinci f�kras�n�n (d) bendinde �Bu Kanunun 13 �nc� ve 14 �nc� maddeleri 1/1/2020 tarihinden itibaren ba�layan vergilendirme d�nemi gelir ve kazan�lar�na uygulanmak �zere yay�m� tarihinde y�r�rl��e girer.� h�km�ne yer verilmi�tir.
Kapsam
MADDE 12 � (1) Kiralama yoluyla edinilen veya i�letmeye d�hil olan ve ticari veya mesleki faaliyette kullan�lan binek otomobillerin giderleri (kiralama giderleri d�hil) ile bunlara ili�kin ayr�lan amortismanlar�n giderle�tirilmesi bu Tebli�in be�inci b�l�m�n�n kapsam�n� olu�turmaktad�r.
(2) Kanun maddesinde yer alan binek otomobil ifadesinden T�rk G�mr�k Tarife Cetvelinin 87.03 pozisyonunda yer alan motorlu ta��tlar�n anla��lmas� gerekmektedir. Ambulanslar, mahk�m ta��maya mahsus arabalar, para arabalar�, cenaze arabalar�, itfaiye �nc� arabalar� gibi �zel ama�la yap�lm�� motorlu ta��tlar, 13/10/1983 tarihli ve 2918 say�l� Karayollar� Trafik Kanununa g�re trafik �ube veya b�rolar�na kay�t ve tescil edilme zorunlulu�u bulunmayan ve sadece havaliman� apron b�lgesi gibi belli alanlarda kullan�lan ta��tlar 87.03 pozisyonunda yer almakla birlikte binek otomobil kapsam�nda de�erlendirilmeyecektir. 1+1, 1+3, 1+4 veya 1+7 koltuklu, �of�r ve �ndeki yolcunun arkas�ndaki k�s�mda emniyet kemerleri veya emniyet kemeri montaj� i�in tertibat, koltuk ve emniyet ekipman� montaj� i�in sabit tertibat, arac�n i� k�sm�n�n her taraf�nda, ara�lar�n yolcu b�l�mlerinde yer alan konfor �zellikleri ve i� d��emeleri (�rne�in: yer kaplamalar�, havaland�rma, i� ayd�nlatma, k�ll�kler), iki yan panel boyunca arka camlar� bulunan (en arkada y�k b�l�m�n�n sa� ve sol taraflar�nda cam bulunsun bulunmas�n); �of�r ve �ndeki yolcular�n b�l�m� ile insan veya e�ya ta��nmas� i�in kullan�lan arka b�l�m aras�nda sabit bir panel veya bariyer bulunmayan kapal� kasa motorlu ta��tlar 87.03 pozisyonunda yer almakta olup, binek otomobiller bu kapsamda de�erlendirilmektedir. Bu ba�lamda binek otomobiller, 87.03 pozisyonunda tan�mlanan binek otomobiller ile esas itibar�yla insan ta��mak �zere imal edilmi� (87.02 pozisyonuna girenler hari�) (stey��n vagonlar ve yar�� arabalar� d�hil) hem insan hem e�ya ta��yabilen motorlu ara�lar gibi �ok ama�l� ara�lar� kapsamaktad�r.
Binek otomobillere ili�kin kiralama ve iktisap giderleri
MADDE 13 � (1) Faaliyetleri k�smen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanmas� veya �e�itli �ekillerde i�letilmesi olanlar�n bu ama�la kulland�klar� hari� olmak �zere, kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ili�kin ayl�k kira bedelinin 2020 y�l� i�in 5.500 T�rk liras�na kadarl�k k�sm�, 193 say�l� Kanunun 40 �nc� maddesinin birinci f�kras�n�n (1) numaral� bendi ve 68 inci maddesinin birinci f�kras�n�n (5) numaral� bendi kapsam�nda gider olarak dikkate al�nabilecektir.
(2) Gider olarak dikkate al�nabilecek tutar olan ayl�k kira bedelinin 2020 y�l� i�in 5.500 T�rk liras�na kadarl�k k�sm� 25/10/1984 tarihli ve 3065 say�l� Katma De�er Vergisi Kanununa g�re hesaplanan katma de�er vergisi hari� bedeldir.
(3) 3065 say�l� Kanunun 30 uncu maddesinin birinci f�kras�n�n (d) bendi uyar�nca, gelir ve kurumlar vergisi y�n�nden kazanc�n tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolay�s�yla �denen katma de�er vergisi, hesaplanan katma de�er vergisinden indirilememektedir. Bu kapsamda, binek otomobillerin kiralanmas� durumunda, kira bedellerinin Kanun maddesinde ilgili y�l i�in belirlenen azami tutar� a�mas� halinde, a�an k�sma ait katma de�er vergisi gelir ve kurumlar vergisi y�n�nden kazanc�n tespitinde ayr�ca gider olarak dikkate al�nmayacakt�r.
�rnek 1: Gayrimenkul kiralama faaliyetiyle i�tigal eden kurumlar vergisi m�kellefi (ELM) Ltd. �ti. taraf�ndan 26/3/2020 tarihinde ayl�k 7.500 TL bedel kar��l���nda bir adet binek otomobil kiralanm��t�r. Kiralama konusu binek otomobile ait katma de�er vergisinin o y�l i�in kurumlar vergisi y�n�nden kazanc�n tespitinde indirimi kabul edilmeyen tutara tekab�l eden k�sm� ((7.500 TL - 5.500 TL = 2.000) * 0,18 = 360 TL) Katma De�er Vergisi Kanunu uyar�nca hesaplanan katma de�er vergisinden indirilemeyecektir. Ayn� binek otomobilin kiralanmas�na ili�kin 2020 y�l� i�in belirlenmi� ayl�k azami tutar olan 5.500 TL m�kellef taraf�ndan kazanc�n tespitinde gider olarak dikkate al�nd���ndan, hesaplanan katma de�er vergisinden indirilemeyen 360 TL, kurum kazanc�n�n tespitinde kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate al�nacakt�r.
(4) Banka ve sigorta �irketleri gibi faaliyetleri KDV�den istisna olan i�letmelerde indirim konusu yap�lamayan KDV dahil 5.500 TL�lik tutar, safi kazanc�n tespitinde gider olarak dikkate al�nabilecektir.
�rnek 2: (A) Bankas� taraf�ndan 1/6/2020 tarihinde katma de�er vergisi dahil ayl�k 6.490 TL (5.500 TL + %18 KDV 990 TL) bedel kar��l���nda bir adet binek otomobil kiralanm��t�r. KDV Kanununa g�re bankalar�n Finansal Kiralama Kanununa g�re yapt�klar� i�lemler hari� olmak �zere her ne �ekilde olursa olsun yapm�� olduklar� b�t�n muameleler KDV�den istisna oldu�undan, (A) Bankas�n�n binek otomobilin kiralanmas�na ili�kin yapm�� oldu�u 6.490 TL kiralama giderinin 5.500 TL�si 2020 y�l� i�in banka taraf�ndan safi kurum kazanc�n tespitinde gider olarak dikkate al�nabilecek, 990 TL kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate al�nacakt�r.
(5) Finansal kiralama yoluyla edinilen binek otomobillere ili�kin yap�lan �demeler bu Tebli�in 13 �nc� maddesi kapsamda de�erlendirilmeyecek olup, s�z konusu �demelerde ayl�k kiralama gideri k�s�tlamas� s�z konusu olmayacakt�r. 213 say�l� Kanunun m�kerrer 290 �nc� maddesinin ���nc� f�kras�nda finansal kiralaman�n tan�m� yap�lm�� olup, ayn� maddenin ikinci f�kras�n�n (1) numaral� bendinde; kirac� taraf�ndan aktifle�tirilen finansal kiralamaya konu iktisad� k�ymetin kullanma hakk�n�n an�lan Kanunun m�kerrer 298 inci maddesi ve ���nc� kitab�n�n ���nc� k�sm�n�n birinci b�l�m�nde kiralama konusu iktisad� k�ymet i�in belirlenmi� esaslar �er�evesinde yeniden de�erlemeye ve amortismana t�bi tutulaca��, (4) numaral� bendinde; kirac� taraf�ndan finansal kiralama s�zle�mesine g�re yap�lan �demelerin, bor� anapara �demesi ve faiz gideri olarak ayr��t�r�laca�� ve ayr��t�rma i�leminin her bir d�nem sonunda kalan bor� tutar�na sabit bir d�nemsel faiz oran� uygulanmas�n� sa�layacak �ekilde yap�laca�� h�kme ba�lanm��t�r. Buna g�re, kirac� taraf�ndan finansal kiralama s�zle�mesine g�re yap�lan �demelerin bor� anapara �demesi ve faiz gideri olarak ayr��t�r�lmas�, bu ayr��t�rma i�leminin her bir d�nem sonunda (finansal kiralama s�zle�mesinde yer alan �demelerin yap�laca�� tarih) kalan bor� tutar�na sabit bir d�nemsel faiz oran� uygulanmak suretiyle yap�lmas�, hesaplanan faiz giderlerinin ise ilk y�l iktisadi k�ymetin maliyetine eklenmesi, sonraki y�llar ise gider veya maliyet olarak dikkate al�nmas� gerekmektedir. Bu ba�lamda, finansal kiralama yoluyla i�letme aktifine al�nm�� binek otomobiller i�in �demelerin anapara ve faiz �demesi olarak ayr��t�r�larak, faiz gideri ilk y�l �Haklar� hesab�nda izlenen binek otomobilin maliyetine d�hil olunacak, sonraki y�llarda ise tercihen gider veya maliyet olarak dikkate al�nacakt�r.
�rnek 3: (F) Ltd. �ti.�nin faaliyet konusu tekstil �r�nlerinin perakende ticareti olup, ad� ge�en m�kellef, (ABC) A.�. unvanl� finansal kiralama �irketinden 2/1/2020 tarihinde finansal kiralama s�zle�mesi yoluyla bir adet binek otomobil edinmi�tir. Finansal kiralama s�zle�mesine g�re kira s�resi 48 ay olup, ayl�k �deme 9.182 TL�dir. Binek otomobillerin m�lkiyeti kira s�resi sonunda kirac�ya devredilecektir.
Buna g�re, (F) Ltd. �ti. taraf�ndan finansal kiralama yoluyla edinilen binek otomobil rayi� bedel ile kira �demelerinin bug�nk� de�erinden d���k olan� �zerinden �Haklar� hesab�nda izlenecek olup, ayl�k �denecek bedel olan 9.182 TL, bor� anapara �demesi ve faiz �demesi olarak ayr��t�r�larak 2020 y�l�na ili�kin �denen faiz giderleri binek otomobilin maliyetine d�hil edilecektir. Sonraki y�llara ili�kin �denen faiz giderleri ise m�kellef taraf�ndan binek otomobilin maliyetine d�hil edilebilece�i gibi tercihen do�rudan gider olarak da dikkate al�nabilecektir.
(6) Kiralama giderlerine ili�kin ayl�k gider k�s�tlamas�n�n uygulanmas�nda, kira �demesine tekab�l eden ay�n i�inde bulundu�u y�l i�in tespit olunan tutar dikkate al�nacakt�r.
�rnek 4: Eczac�l�k faaliyetinden dolay� ticari kazan� m�kellefiyeti bulunan Bayan (B), 1/4/2020 tarihinde (Z) Filo Kiralama A.�.�den bir adet ara� kiralam��t�r. Kiralama s�zle�mesine g�re arac�n ayl�k kiralama bedeli 6.000 TL olup, s�zle�menin s�resi 2 y�ld�r ve kiralama bedeli 1/4/2020 tarihinde m�kellef taraf�ndan pe�in olarak �denmi�tir.
Buna g�re Bayan (B), s�z konusu ara� i�in 2020 y�l�na tekab�l eden ayl�k kiralama bedelinin azami 5.500 TL�sini kazanc�n tespitinde gider olarak indirim konusu yapabilecektir. 2021 ve 2022 takvim y�llar�na tekab�l eden ayl�k kiralama bedellerinin kazanc�n tespitinde gider olarak dikkate al�nabilece�i azami tutarlar�n tespitinde o y�llar i�in yeniden belirlenen tutarlar dikkate al�nacakt�r.
(7) 1/1/2020 tarihinden �nce ba�lay�p Kanunun y�r�rl�k tarihinden sonras�n� da kapsayan kiralamalarda, y�r�rl�k tarihinden sonras�na tekab�l eden kira bedelleri gider k�s�tlamas�na tabi olacakt�r. Gider olarak dikkate al�nabilecek azami kiralama bedelinin tespitinde, kiralama d�neminin tekab�l etti�i y�l i�in belirlenen tutar dikkate al�nacakt�r.
(8) Faaliyetleri k�smen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanmas� veya �e�itli �ekillerde i�letilmesi olanlar�n bu ama�la kulland�klar� hari� olmak �zere, binek otomobillerin iktisab�na ili�kin �zel t�ketim vergisi ve katma de�er vergisi toplam�n�n 2020 y�l� i�in en fazla 140.000 T�rk liras�na kadarl�k k�sm� ticari veya mesleki kazanc�n tespitinde gider olarak dikkate al�nabilecektir.
�rnek 5: Lokanta i�letmecili�i faaliyeti nedeniyle ticari kazan� y�n�nden gelir vergisi m�kellefi olan Bay (M), otomobil bayi olan (DEF) A.ޒden 1/9/2020 tarihinde vergisiz sat�� fiyat� 140.000 TL olan bir adet binek otomobil sat�n alm��t�r. S�z konusu otomobile ili�kin hesaplanan �zel t�ketim vergisi 140.000 TL (140.000 x %100), hesaplanan katma de�er vergisi ise 50.400 TL (280.000 x 0,18)�dir.
Buna g�re Bay (M) taraf�ndan binek otomobil i�in y�klenilen �zel t�ketim vergisi ve katma de�er vergisi tutar� toplam� 190.400 TL (140.000 + 50.400) olup, iktisaba ili�kin y�klenilen �zel t�ketim vergisi ve katma de�er vergilerinin i�letme kay�tlar�nda m�kellef taraf�ndan tercihen gider olarak g�sterilmesi halinde, ticari kazan� �zerinden gider olarak indirimi kabul edilecek azami tutar 140.000 TL olacak, 50.400 TL (190.400 � 140.000) ise kanunen kabul edilmeyen gider olarak m�kellefin ilgili d�nem ticari kazanc�na d�hil edilecektir.
(9) Binek otomobillerin g�nl�k �ekilde kiralanmas�nda gider k�s�tlamas�, g�nl�k kiralama bedelinin hesaplanmas� suretiyle uygulanacakt�r. Kiralama giderlerine ili�kin g�nl�k gider k�s�tlamas�n�n uygulanmas�nda, kiralaman�n yap�ld��� tarihte gider olarak dikkate al�nabilecek ayl�k azami kiralama giderinin o ay�n g�n say�s�na b�l�nmesiyle elde edilecek tutar dikkate al�nacakt�r.
�rnek 6: Meyve ve sebzelerin toptan ticareti faaliyetiyle i�tigal eden (EFG) Ltd. �ti. 13/4/2020 tarihinde bir adet binek otomobil kiralam��t�r. Kiralama s�zle�mesine g�re binek otomobilin g�nl�k kiralama bedeli 250 TL olup, s�zle�me s�resi 10 g�nd�r.
Binek otomobil kiralamas� g�nl�k �ekilde yap�ld���ndan kiralama gideri k�s�tlamas�nda g�nl�k bedel uygulanacak olup, g�nl�k bedelin tespitinde ise o y�l i�in belirlenen ve gider olarak dikkate al�nabilecek azami kiralama bedelinin, kiralaman�n yap�ld��� tarihteki ay�n g�n say�s�na b�l�nmesiyle elde edilecek tutar dikkate al�nacakt�r.
M�kellef kurum taraf�ndan kiralama Nisan ay� i�inde yap�ld���ndan, o y�l i�in belirlenen ve kazanc�n tespitinde gider olarak dikkate al�nabilecek ayl�k azami kiralama gideri olan 5.500 TL, Nisan ay�n�n g�n say�s� olan 30�a b�l�nerek gider olarak dikkate al�nabilecek g�nl�k azami kiralama bedeli bulunacakt�r.
Buna g�re;
5.500 / 30 = 183, 33 TL
(Kazanc�n tespitinde gider olarak indirim konusu yap�labilecek azami g�nl�k kiralama bedeli)
183,33 X 10 = 1.833,33 TL
(On g�nl�k kiralama i�in safi kazanc�n tespitinde gider olarak dikkate al�nabilecek azami tutar)
2.500 TL � 1.833,33 TL = 666,67 TL
(M�kellef kurum taraf�ndan KKEG olarak dikkate al�nmas� gereken kiralama gideri)
�rnek 7: Avukatl�k faaliyetinden dolay� serbest meslek kazanc� y�n�nden m�kellefiyeti bulunan Bay (D) faaliyetinde kullanmak �zere 1/6/2020 tarihinde ayl�k kira bedeli 6.000 TL olan bir adet binek otomobili kiralam�� ve bir y�ll�k kira bedeli olan 72.000 TL�yi pe�in �demi�tir.
Bay (D), kiralad��� binek otomobili i�in �dedi�i ayl�k 6.000 TL�lik kira bedelinin 5.500 TL�sini serbest meslek kazanc�n�n tespitinde has�lattan gider olarak indirim konusu yapabilecek olup, bu tutar� a�an 500 TL�yi ise gider olarak dikkate alamayacakt�r.
Ayr�ca, Bay (D), kiralad��� binek otomobiline ili�kin bir y�ll�k kira bedelini pe�in olarak �dedi�inden, s�z konusu kira bedelinin indirim konusu yap�labilecek olan (5.500x12=) 66.000 TL�sini 2020 y�l� kazanc�n�n tespitinde indirim konusu yapabilecektir.
Binek otomobillere ili�kin tamir, bak�m, yak�t ve benzeri cari giderler
MADDE 14 � (1) Faaliyetleri k�smen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanmas� veya �e�itli �ekillerde i�letilmesi olanlar�n bu ama�la kulland�klar� hari� olmak �zere, binek otomobillere ili�kin giderlerin en fazla %70�i, gelir ve kurumlar vergisi a��s�ndan safi kazanc�n tespitinde gider olarak indirim konusu yap�labilecektir.
(2) ��letmeye veya envantere d�hil olup ticari veya mesleki faaliyette kullan�lan binek otomobillerin giderleri s�n�rland�r�lmakta olup, bu s�n�rlama esas itibar�yla faaliyetleri k�smen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanmas� veya �e�itli �ekillerde i�letilmesi olanlar�n bu ama�la kulland�klar� hari� olmak �zere binek otomobillerin giderlerini kapsamaktad�r.
(3) Birinci f�kra kapsam�ndaki giderler genel olarak ta��tlar�n tamir, bak�m, yak�t, sigorta ve benzeri cari giderleridir.
(4) Yap�lan giderlerin i�letmeye veya envantere kay�tl� ya da kiralama yoluyla edinilen binek otomobillere ili�kin olup olmamas�n�n bir �nemi bulunmamaktad�r.
�rnek 8: Kozmetik �r�nlerinin toptan ticareti faaliyeti nedeniyle kurumlar vergisi m�kellefi olan (EFG) Ltd. �ti.�nin sahip oldu�u binek otomobillere ili�kin 2020 hesap d�neminde yapm�� oldu�u giderler a�a��daki gibi olup, giderlerin t�m� bu y�l i�in yap�lm��t�r.
Buna g�re, (EFG) Ltd. �ti.�nin sahip oldu�u binek otomobiller i�in yapm�� oldu�u harcamalara ili�kin safi kurum kazanc�n�n tespitinde gider olarak dikkate al�nabilecek azami tutarlar a�a��daki gibi olacakt�r:
* Motorlu Ta��tlar Vergisi Kanununun 14 �nc� maddesi uyar�nca, ta��t kiralama faaliyeti ile u�ra�an i�letmelerin bu ama�la kiraya verdikleri ta��tlar hari� binek otomobiller i�in �denen vergiler gelir ve kurumlar vergilerinin matrahlar�n�n tespitinde gider olarak kabul edilmemektedir.
** �nceki hesap d�nemlerinde iktisap edilmi� binek otomobiller i�in 2020 hesap d�nemine isabet eden faiz giderleridir. M�kellef kurum taraf�ndan bu kapsamda yap�lan faiz giderleri tercihen do�rudan gider yaz�lm��t�r.
(5) Finansal kiralama yoluyla edinilen binek otomobillere ili�kin, finansal kiralama konusu binek otomobillerin �Haklar� hesab�nda aktife al�nd��� d�nemi izleyen d�nemler i�in yap�lan faiz giderlerinin m�kellefler taraf�ndan tercihen do�rudan gider olarak dikkate al�nmak istenmesi halinde, bu giderlerin en fazla %70�i, gelir ve kurumlar vergisi a��s�ndan safi kazanc�n tespitinde gider olarak indirim konusu yap�labilecektir.
�rnek 9: Sigortac�l�k faaliyetiyle i�tigal eden (T) A.�., 7/8/2020 tarihinde finansal kiralama yoluyla bir adet binek otomobil edinmi�tir. Finansal kiralama s�zle�mesine g�re m�kellef taraf�ndan ayl�k �denecek tutar 13.930 TL olup, s�zle�me s�resi 48 ayd�r. S�zle�me s�resi sonunda binek otomobilin m�lkiyeti m�kellef kuruma ge�ecektir.
Buna g�re, finansal kiralama yoluyla edinilen binek otomobil i�in �denen ayl�k bedelin bor� anapara �demesi ve faiz �demesi �eklinde ayr��t�r�lmas� gerekmekte olup, 2020 hesap d�nemine ili�kin yap�lan faiz �demeleri, �Haklar� hesab�nda izlenen binek otomobilin maliyetine dahil olunacakt�r. M�kellef kurumun 2021 hesap d�nemi ba�ta olmak �zere izleyen hesap d�nemlerine ili�kin yapaca�� faiz �demelerini do�rudan gider olarak dikkate almak istemesi halinde ise finansal kiralama kapsam�ndaki faiz giderlerinin %70�i kurum kazanc�n�n tespitinde gider olarak indirim konusu yap�labilecektir.
(6) 1/1/2020 tarihinden �nce iktisap edilen veya kiralama yoluyla edinilen binek otomobillere ili�kin Kanunun y�r�rl�k tarihinden sonras�na tekab�l eden giderlerin en fazla %70�i, gelir ve kurumlar vergisi a��s�ndan safi kazanc�n tespitinde gider olarak indirim konusu yap�labilecektir.
�rnek 10: (F) A.�., aktifine kay�tl� iki adet binek otomobiline 1/8/2019 tarihinde zorunlu trafik sigortas� yapt�rm��t�r. Sigorta poli�e bedeli 1.680 TL olup, poli�enin s�resi bir y�ld�r.
Buna g�re, (F) A.�. taraf�ndan sahip olunan binek otomobiller i�in yap�lan sigorta giderlerinin 2019 hesap d�nemine tekab�l eden k�sm� olan ((1.680 TL / 12)x5) = 700 TL�nin tamam� s�z konusu d�nemde safi kazanc�n tespitinde gider olarak indirim konusu yap�labilecektir. Ancak, Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarih olan 1/1/2020 tarihinden sonras�na tekab�l eden ve poli�enin d�zenlendi�i tarihte �280- Gelecek Y�llara Ait Giderler Hesab�nda� izlenen ((1.680 TL / 12)x7) = 980 TL�nin azami %70�i (980 TL x0,70 = 686 TL), 2020 hesap d�nemi i�in kurum kazanc�ndan gider olarak indirilebilecektir. Gider olarak indirimi kabul edilmeyen tutar (980 TL � 686 TL = 294 TL) (F) A.�.�nin kay�tlar�nda kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate al�nacakt�r.
�rnek 11: Mali m��avir olarak faaliyette bulunan serbest meslek erbab� Bay (G), faaliyetinde kullanmak �zere 15/7/2019 tarihinde bir adet binek otomobil sat�n alm�� ve bu otomobil i�in yapt�rd��� 15/7/2019-14/7/2020 d�nemini kapsayan 1 y�ll�k trafik ve kasko sigortas� i�in 15/7/2019 tarihinde 6.200 TL, 15/7/2020-14/7/2021 d�nemini kapsayan 1 y�ll�k trafik ve kasko sigortas� i�in de 15/7/2020 tarihinde 6.000 TL pe�in �deme yapm��t�r.
Bay (G), pe�in olarak �dedi�i 15/7/2020-14/7/2021 d�nemini kapsayan trafik ve kasko sigortas� bedelinin gider olarak indirim konusu yap�labilecek olan (6.000 TLx%70=) 4.200 TL�sini 2020 y�l� serbest meslek kazanc�n�n tespitinde gider olarak dikkate alabilecektir.
Di�er taraftan, gider k�s�tlamas�na ili�kin uygulama 1/1/2020 tarihinden itibaren elde edilen kazan�lara uygulanmak �zere y�r�rl��e girdi�inden, Bay (G)�nin 2019 y�l�nda pe�in olarak �dedi�i ve 2019 y�l� serbest meslek kazanc�n�n tespitinde gider olarak dikkate ald��� trafik ve kasko bedeline gider k�s�tlamas� uygulamas� dolay�s�yla bir d�zeltme yap�lmas� s�z konusu de�ildir.
Binek otomobillere ili�kin amortisman giderleri
MADDE 15 � (1) Faaliyetleri k�smen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanmas� veya �e�itli �ekillerde i�letilmesi olanlar�n bu ama�la kulland�klar� hari� olmak �zere, �zel t�ketim vergisi ve katma de�er vergisi hari� ilk iktisap bedeli 2020 y�l� i�in 160.000 TL, s�z konusu vergilerin tercihen maliyet bedeline eklendi�i veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildi�i h�llerde, amortismana tabi tutar� 2020 y�l� i�in 300.000 TL�yi a�an binek otomobillerinin her birine ili�kin ayr�lan amortisman�n en fazla bu tutarlara isabet eden k�sm� gelir ve kurumlar vergisi a��s�ndan safi kazanc�n tespitinde gider olarak dikkate al�nabilecektir.
(2) 213 say�l� Kanun h�k�mlerine g�re, aktife girdi�i hesap d�nemi i�in ay kesri tam ay say�lmak suretiyle kalan ay s�resi kadar amortisman ayr�lan ve amortisman ayr�lmayan s�reye isabet eden bakiye de�erleri, itfa s�resinin son y�l�nda tamamen yok edilebilen binek otomobiller i�in aktife al�nan y�lda gider konusu yap�lamayan amortisman bedellerinin tamam�, itfa s�resinin son y�l�nda amortismana esas bedel uygulamas�ndan ba��ms�z olarak safi kazanc�n tespitinde gider olarak dikkate al�nabilecektir.
�rnek 12: Mobilya imalat�yla i�tigal eden Bay (K), ticari i�letmesinde kullanmak �zere 15/6/2020 tarihinde bir adet binek otomobil sat�n alm��t�r. Otomobilin katma de�er vergisi ve �zel t�ketim vergisi d�hil al�� bedeli 750.000 TL olup, m�kellef taraf�ndan binek otomobilin iktisab� esnas�nda �denen vergiler tercihen binek otomobilin maliyetine d�hil edilmi�tir.
Bay (K) taraf�ndan 2020 y�l�nda iktisap edilen binek otomobil i�in en fazla 300.000 TL�ye isabet eden k�s�m i�in ayr�lan amortisman, safi kazanc�n tespitinde gider olarak dikkate al�nabilecektir. Buna g�re m�kellefin y�llar itibar�yla kazanc�n tespitinde gider olarak dikkate alabilece�i amortisman bedelleri a�a��daki gibidir:
(*) K�st amortisman uygulamas�ndan dolay� binek otomobillerin aktife al�nd��� y�lda gider konusu yap�lamayan (60.000 TL � 35.000 TL) 25.000 TL itfa s�resinin son y�l� olan 2024 y�l�nda, o y�l i�in amortismana esas bedel �zerinden ayr�lan amortismandan ayr� olarak safi kazanc�n tespitinde gider olarak indirim konusu yap�labilecektir.
�rnek 13: �n�aat i�iyle i�tigal eden kurumlar vergisi m�kellefi (TDE) Ltd. �ti. 1/9/2020 tarihinde vergisiz fiyat� 240.000 TL olan bir adet binek otomobil sat�n alm��t�r. S�z konusu ara� i�in m�kellef taraf�ndan �denen �zel t�ketim vergisi ve katma de�er vergisi tutar� toplam� 354.720 TL olup, m�kellef taraf�ndan binek otomobilin iktisab� i�in �denen vergiler safi kazanc�n tespitinde tercihen do�rudan gider olarak dikkate al�nm��t�r. Ad� ge�en m�kellef s�z konusu binek otomobili 2/1/2024 tarihinde 100.000 TL bedel kar��l���nda satm��t�r.
Buna g�re, i�letme kay�tlar�na vergisiz sat�� fiyat� �zerinden al�nan binek otomobil i�in 2020 y�l�nda en fazla 160.000 TL�ye isabet eden k�s�m i�in ayr�lan amortisman, kurum kazanc�n�n tespitinde gider olarak dikkate al�nabilecektir. M�kellef kurum taraf�ndan bu kapsamda y�llar itibar�yla ayr�lan amortisman tutarlar� a�a��daki gibidir:
Di�er taraftan, 193 say�l� Kanunun 40 �nc� maddesinin birinci f�kras�n�n (1) numaral� bendi, 68 inci maddesinin birinci f�kras�n�n (5) numaral� bendi ile bu Tebli�in 13 �nc� maddesinde yap�lan a��klamalar �er�evesinde, m�kellef kurum taraf�ndan iktisap edilen binek otomobil i�in �denen ve tercihen gider olarak dikkate al�nan �zel t�ketim vergisi ve katma de�er vergisi tutar� toplam� olan 354.720 TL�nin 2020 y�l� i�in azami 140.000 TL�si safi kazanc�n tespitinde gider olarak dikkate al�nabilecek, s�z konusu tutar� a�an (354.720 TL � 140.000 TL) 214.720 TL kanunen kabul edilmeyen gider olarak m�kellef kurumun 2020 hesap d�nemi kurum kazanc�na ilave edilecektir.
M�kellef kurumun binek otomobilini 2024 y�l�nda satt���nda yapmas� gereken muhasebe kayd� a�a��daki gibi olacakt�r (KDV ihmal edilmi�tir):
102- Bankalar 100.000
257- Birikmi� Amortisman 106.666
689- Di�er Ola�and��� Gider ve Zararlar 33.334
254- Ta��tlar 240.000
(3) M�kelleflerin aktiflerinde yer alan binek otomobiller i�in amortismana esas bedelden daha fazla tutar �zerinden amortisman ay�rmalar� halinde, genel h�k�mlere g�re ayr�lan amortisman tutar� ile amortismana esas bedel �zerinden ayr�lan amortisman tutar� aras�ndaki fark, kanunen kabul edilmeyen gider say�larak, o y�la ili�kin gelir veya kurumlar vergisi kazanc�na ilave edilecektir. S�z konusu binek otomobillerinin m�kellefler taraf�ndan sat��� halinde ise ilgili y�llarda amortisman ay�rma a�amas�nda kanunen kabul edilmeyen gider olarak kazanca ilave olunan tutarlar�n toplam� m�kelleflerce vergiye tabi olmayan gelir olarak dikkate al�nacak ve bu tutar, gelir veya kurumlar beyannamesinde �Di�er �ndirimler� sat�r�nda g�sterilmek suretiyle kazan� �zerinden indirim konusu yap�labilecektir.
�rnek 14: Bir �nceki �rnekte, m�kellef kurumun 1/9/2020 tarihinde vergisiz sat�� fiyat� olan 240.000 TL �zerinden aktifine ald��� binek otomobili i�in, aktife kay�tl� bedelin tamam� �zerinden amortisman ay�rmas� durumunda; m�kellef taraf�ndan binek otomobili i�in ayr�lan amortisman tutar� ile amortismana esas bedel �zerinden hesaplanan amortisman tutar� aras�ndaki fark KKEG olarak ilgili y�llarda kurum kazanc�na ilave olunacakt�r.
Ad� ge�en m�kellefin s�z konusu binek otomobili 2/1/2024 tarihinde 100.000 TL bedel kar��l���nda satmas� halinde yapmas� gereken muhasebe kayd� a�a��daki gibi olacakt�r (KDV ihmal edilmi�tir):
102- Bankalar 100.000
257- Birikmi� Amortisman 160.000
254- Ta��tlar 240.000
679- Di�er Ola�and��� Gelir ve Karlar 20.000
* Bu kapsamda kanunen kabul edilmeyen giderlerin toplam tutar� (53.334 TL), gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin �Di�er �ndirimler� s�tununda ayr�ca g�sterilmek suretiyle kazan� �zerinden indirim konusu yap�labilecektir.
(4) Binek otomobillere ili�kin gider olarak dikkate al�nabilecek amortismana esas bedelin tespitinde, binek otomobilin iktisap edildi�i tarihte y�r�rl�kte olan tutar dikkate al�nacakt�r.
(5) Amortismanlara ili�kin gider k�s�tlamas� 7194 say�l� Kanunun yay�mland��� 7/12/2019 tarihinden itibaren iktisap edilen binek otomobillere uygulanacak olup, bu tarih ile 2019 y�l� sonuna kadar iktisap edilenler i�in m�teakip vergilendirme d�nemlerinde gider olarak dikkate al�nabilecek amortismana esas bedel; �zel t�ketim vergisi ve katma de�er vergisi hari� ilk iktisap bedeli 135.000 T�rk liras�, s�z konusu vergilerin maliyet bedeline eklendi�i veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildi�i h�llerde amortismana t�bi tutar� 250.000 T�rk liras�d�r. Ancak, bu tarih aral���nda iktisap edilen binek otomobiller i�in 2019 y�l�nda amortisman gideri k�s�tlamas� s�z konusu olmayacak, bu otomobiller i�in ayr�lan amortismanlar Kanunun yay�m� tarihinden �nceki h�k�mlere g�re gider olarak indirim konusu yap�labilecektir. 2020 y�l� ba�ta olmak �zere m�teakip y�llarda ise s�z konusu binek otomobiller amortisman gider k�s�tlamas�na tabi olacak, amortismana esas bedelin tespitinde 2019 y�l� i�in belirlenen tutar dikkate al�nacakt�r.
�rnek 15: Plastik �r�nlerin imalat� faaliyetiyle i�tigal eden ticari kazan� m�kellefi Bay (N), faaliyetinde kullanmak �zere 16/12/2019 tarihinde bir adet binek otomobil iktisap etmi�tir. Binek otomobilin vergisiz sat�� fiyat� 175.000 TL olup, iktisap esnas�nda �denen �TV ve KDV m�kellef taraf�ndan 2019 y�l� kazanc�ndan gider olarak indirim konusu yap�lm��t�r.
Binek otomobillere ili�kin amortisman gider k�s�tlamas�n�n d�zenlendi�i 7194 say�l� Kanunun 13 �nc� ve 14 �nc� maddeleri 1/1/2020 tarihinden itibaren ba�layan vergilendirme d�nemi gelir ve kazan�lar�na uygulanmak �zere yay�m tarihi olan 7/12/2019 tarihinde y�r�rl��e girdi�inden, m�kellef Bay (N) iktisap etti�i binek otomobil i�in 2019 y�l�nda genel h�k�mlere g�re ay�rd��� amortisman�n tamam�n� kazanc�ndan indirim konusu yapabilecektir. Ancak, 2020 takvim y�l� ba�ta olmak �zere m�teakip vergilendirme d�nemlerinde, 2019 y�l� i�in belirlenen ve �zel t�ketim vergisi ve katma de�er vergisi hari� amortismana esas bedel olan 135.000 TL �zerinden hesaplanan amortisman, kazan� �zerinden indirim konusu yap�labilecektir.
(6) 7/12/2019 tarihinden �nce iktisap edilmi� binek otomobillerde ise amortisman, de�i�iklik �ncesi h�k�mlere g�re gider yaz�labilecektir.
(7) Finansal kiralama yoluyla i�letme aktifine al�nm�� ve rayi� bedel ile s�zle�meye g�re kira �demelerinin bug�nk� de�erinden d���k olan� �zerinden �Haklar� hesab�nda izlenen binek otomobillerde, aktife al�nan bedelin o y�l i�in belirlenen amortismana esas tutar� a�mas� halinde, binek otomobillerin her birine ili�kin ayr�lan amortisman�n en fazla bu tutarlara isabet eden k�sm� gelir ve kurumlar vergisi a��s�ndan safi kazanc�n tespitinde gider olarak dikkate al�nabilecektir.
�rnek 16: Kurumlar vergisi m�kellefi (VYZ) Ltd. �ti.�nin faaliyet konusu g�da �r�nlerinin perakende ticareti olup, an�lan �irket 2/1/2020 tarihinde finansal kiralama yoluyla bir adet binek otomobil edinmi�tir. Kiralama konusu binek otomobile ait ayl�k kira �demesi 14.500 TL olup, s�zle�me s�resi 3 y�ld�r. S�z konusu otomobil rayi� bedel olan 330.000 TL �zerinden s�zle�me tarihinde i�letmenin �Haklar� hesab�na al�nm�� olup, m�kellef taraf�ndan 2020 y�l�na ili�kin finansal kiralama �demesi kapsam�nda toplam 76.000 TL faiz �demesi yap�lm��t�r.
213 say�l� Kanun h�k�mlerine g�re finansal kiralamaya konu iktisadi k�ymet, kendisi i�in tespit edilmi� amortisman s�relerinde amorti edilece�inden, i�letmenin �Haklar� hesab�nda izlenen binek otomobil i�in aktife al�nan bedel ile m�kellef taraf�ndan finansal kiralama kapsam�nda binek otomobilin ediniminde ilk y�la ili�kin �denen ve maliyete dahil edilen faiz giderleri toplam�n�n (330.000 TL + 76.000 TL= 406.000 TL) 2020 y�l�nda en fazla 300.000 TL�sine isabet eden k�sm� kurumlar vergisi a��s�ndan safi kurum kazanc�n�n tespitinde gider olarak dikkate al�nabilecektir. Binek otomobilin aktife al�nma bedeli ve ilk y�l i�in maliyete dahil edilen faiz giderleri toplam� ile amortismana esas bedel aras�ndaki farka tekab�l eden amortisman tutar� da ((406.000 TL � 300.000 TL)/5= 21.200 TL) m�kellefin 2020 hesap d�nemi kurum kazanc�na kanunen kabul edilmeyen gider olarak ilave edilecektir.
ALTINCI B�L�M
Dar M�kelleflerin (Kurumlar D�hil) T�rkiye'ye Getirdikleri Yabanc� Paralarla �ktisap
Ettikleri Menkul K�ymetlerin ve ��tirak Hisselerinin Elden
��kar�lmas�nda Vergilendirme
Yasal d�zenleme
MADDE 16 � (1) 193 say�l� Kanunun m�kerrer 81 inci maddesinin be�inci f�kras�nda;
��
Dar m�kelleflerin (kurumlar dahil), yabanc� sermaye mevzuat�na g�re ilgili mercilerden izin almak suretiyle, T�rkiye'ye bizzat getirdikleri nakd� veya ayn� sermaye kar��l���nda iktisap ettikleri menkul k�ymetler ile i�tirak hisselerini elden ��karmalar�ndan do�an de�er art��� kazan�lar�n�n hesab�nda, kur fark�ndan do�an kazan�lar dikkate al�nmaz. �u kadar ki, bu m�kelleflerin T�rkiye'de elde ettikleri kazan�lar�n, m�nhas�ran bu menkul k�ymet veya i�tirak hisseleri dolay�s�yla elde edilen menkul sermaye iratlar�ndan ve bu k�ymet veya hisselerin elden ��kar�lmas�ndan do�an de�er art��� kazan�lar�ndan ibaret olmas� �artt�r. Bu m�kelleflerin, T�rkiye'de menkul k�ymet al�m sat�m�yla devaml� olarak u�ra�malar� halinde, kur fark�ndan do�an kazan�lar da ticar� kazanc�n hesab�nda dikkate al�n�r.
...�
h�km� yer almaktad�r.
(2) 5/6/2003 tarihli ve 4875 say�l� Do�rudan Yabanc� Yat�r�mlar Kanununun 1 inci maddesinde;
�Bu Kanunun amac�, do�rudan yabanc� yat�r�mlar�n �zendirilmesine, yabanc� yat�r�mc�lar�n haklar�n�n korunmas� ile yat�r�m ve yat�r�mc� tan�mlar�nda uluslararas� standartlara uyulmas�na, do�rudan yabanc� yat�r�mlar�n ger�ekle�tirilmesinde izin ve onay sisteminin bilgilendirme sistemine d�n��t�r�lmesine ve tespit edilen politikalar yoluyla do�rudan yabanc� yat�r�mlar�n art�r�lmas�na ili�kin esaslar� d�zenlemektir��
h�km� yer almaktad�r.
(3) 4875 say�l� Kanunun 3 �nc� maddesinin birinci f�kras�n�n (1) numaral� bendinde;
�Yabanc� yat�r�mc�lar taraf�ndan T�rkiye'de do�rudan yabanc� yat�r�m yap�lmas� serbesttir.�
h�km� yer almaktad�r.
�stisnan�n kapsam� ve uygulanmas�
MADDE 17 � (1) 193 say�l� Kanunun m�kerrer 81 inci maddesinin be�inci f�kras� h�km�ne g�re, dar m�kelleflerin (kurumlar dahil), yabanc� sermaye mevzuat�na g�re ilgili mercilerden izin almak suretiyle T�rkiye'ye bizzat getirdikleri nakd� veya ayn� sermaye kar��l���nda iktisap ettikleri menkul k�ymetler ile i�tirak hisselerini elden ��karmalar�ndan do�an de�er art��� kazan�lar�n�n hesab�nda, kazanc�n kur fark�ndan do�an k�sm� gelir veya kurumlar vergisinden istisnad�r.
(2) 4875 say�l� Kanun h�km�ne istinaden, dar m�kelleflerin (kurumlar d�hil) T�rkiye�de iktisap edecekleri menkul k�ymet veya i�tirak hisselerinin kar��l���nda getirecekleri yabanc� paralar i�in yabanc� sermaye mevzuat�na g�re ilgili mercilerden izin alma �art� kald�r�lm�� olup, bu kapsamda m�kelleflerin s�z konusu mercileri bilgilendirmeleri yeterli olacakt�r.
(3) �stisnadan faydalan�labilmesi i�in T�rkiye�deki menkul k�ymet veya i�tirak hisselerinin iktisab�na ili�kin yabanc� paralar�n T�rkiye�ye fiziki olarak getirilmesi veya T�rkiye�deki bankalara transfer edilmesi �artt�r. S�z konusu bedellerin T�rkiye�deki menkul k�ymet veya i�tirak hisselerinin iktisab�ndan �nce veya sonra getirilmesinin bir �nemi bulunmamaktad�r. Ancak, T�rkiye�ye getirilen yabanc� paralar�n bu kapsamda T�rkiye�ye getirilmi� oldu�u hususunun m�kelleflerce tevsik edilmesi gerekmektedir.
(4) Bu kapsamda T�rkiye�ye getirilecek yabanc� paralar�n, menkul k�ymet veya i�tirak hisselerini iktisap edecek olan dar m�kelleflerce (kurumlar d�hil) kendi adlar�na getirilmesi �art de�ildir. Yabanc� paralar� yurt d���ndan transfer edenler veya getirenler ile bu paralarla T�rkiye�deki menkul k�ymet veya i�tirak hisselerinin iktisap edenlerin farkl� ki�iler olmas�n�n s�z konusu h�k�mden faydalan�lmas� a��s�ndan herhangi bir �nemi bulunmamaktad�r.
(5) Dar m�kelleflerce (kurumlar d�hil), bedeli T�rkiye�ye getirilmek suretiyle iktisap edilen T�rkiye�deki menkul k�ymet veya i�tirak hisselerinin m�teakip d�nemlerde ba�ka dar m�kelleflerce sat�n al�nmas� ve bu menkul k�ymetleri veya i�tirak hisselerini sat�n alan dar m�kelleflerin iktisaba ili�kin �denmesi gereken s�z konusu bedelleri T�rkiye�ye getirmemeleri durumunda, �nceki iktisaba ili�kin T�rkiye�ye getirilmi� yabanc� para bedeli kadarl�k k�s�m hari� olmak �zere T�rkiye�ye getirilmeyen yabanc� para bedeli k�sm� i�in kur fark� istisnas�ndan yararlan�lamayacakt�r.
(6) S�z konusu istisnadan yararlan�labilmesi i�in dar m�kelleflerin (kurumlar d�hil) T�rkiye'de elde ettikleri kazan�lar�n�n, m�nhas�ran bu menkul k�ymet veya i�tirak hisseleri dolay�s�yla elde edilen menkul sermaye iratlar�ndan ve bu k�ymet veya hisselerin elden ��kar�lmas�ndan do�an de�er art��� kazan�lar�ndan ibaret olmas� �artt�r. Bu m�kelleflerin, T�rkiye'de menkul k�ymet al�m sat�m�yla devaml� olarak u�ra�malar� halinde, kur fark�ndan do�an kazan�lar da ticar� kazanc�n hesab�nda dikkate al�nacakt�r.
YED�NC� B�L�M
�cret Gelirlerinin Vergilendirilmesi
Yasal d�zenleme
MADDE 18 � (1) 7194 say�l� Kanunun 15 inci maddesi ile 193 say�l� Kanunun 86 nc� maddesinin birinci f�kras�n�n (1) numaral� bendinin (b) alt bendi a�a��daki �ekilde de�i�tirilmi�tir.
�A�a��da belirtilen gelirler i�in y�ll�k beyanname verilmez, di�er gelirler i�in beyanname verilmesi halinde bu gelirler beyannameye dahil edilmez.
1. Tam m�kellefiyette;
�
b) Tek i�verenden al�nm�� ve tevkif suretiyle vergilendirilmi� 103 �nc� maddede yaz�l� tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� a�mayan �cretler (birden fazla i�verenden �cret almakla beraber, birinciden sonraki i�verenden ald�klar� �cretlerinin toplam�, 103 �nc� maddede yaz�l� tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutar� ve birinci i�verenden al�nan d�hil �cret gelirleri toplam� 103 �nc� maddede yaz�l� tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� a�mayan m�kelleflerin, tamam� tevkif suretiyle vergilendirilmi� �cretleri d�hil),�
Tek i�verenden veya birden fazla i�verenden elde edilen �cret gelirlerinin vergilendirilmesi ve beyan�
MADDE 19 � (1) Tevkif suretiyle vergilendirilmi�;
a) Tek i�verenden �cret geliri elde eden m�kelleflerin, �cret gelirleri toplam� 103 �nc� maddede yaz�l� tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�mas�,
b) Birden fazla i�verenden �cret geliri elde eden m�kelleflerin, birinci i�verenden ald�klar� �cret gelirleri de d�hil olmak �zere �cretleri toplam�n�n gelir vergisi tarifesinin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�mas�,
c) Birden fazla i�verenden �cret geliri elde eden m�kelleflerin, birden sonraki i�verenden al�nan �cretleri toplam�n�n gelir vergisi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 49.000 TL) a�mas�,
halinde, �cret gelirleri y�ll�k beyanname ile beyan edilecektir.
(2) Birden fazla i�verenden �cret al�nmas� halinde, birinci i�verenden al�nan �cretin hangisi olaca�� �cretli taraf�ndan serbest�e belirlenebilecektir.
(3) 193 say�l� Kanunun 86 nc� maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendine g�re, �cret gelirlerinin beyan edilip edilmeyece�i kendi i�inde de�erlendirilecek olup, di�er gelirlerin bulunmas� halinde bu gelirler hesaplamaya dahil edilmeyecektir. Yine, ayn� maddenin birinci f�kras�n�n (c) bendine g�re, di�er gelirlerin beyan edilip edilmeyece�inin tespitinde de �cret gelirleri hesaplamaya dahil edilmeyecektir.
(4) Y�ll�k beyanname verilmesi durumunda, 193 say�l� Kanunun 89 uncu maddesinde e�itim ve sa�l�k harcamalar� ile ba��� ve yard�mlar gibi baz� harcamalar�n da beyan edilen gelirden indirim konusu yap�lmas� m�mk�nd�r.
(5) Y�ll�k beyanname �zerinden hesaplanan gelir vergisinden 193 say�l� Kanunun 94 �nc� maddesine g�re y�l i�inde tevkif suretiyle �denen vergiler mahsup edilebilecektir.
(6) Tevkifata tabi tutulmam�� �cret gelirleri (193 say�l� Kanunun 64 �nc� maddesinde yer alan di�er �cretler hari�), tutar� ne olursa olsun ayn� Kanunun 95 inci maddesi h�km�ne istinaden y�ll�k beyannameyle beyan edilecektir.
�rnek 1: Bay (A), 2020 y�l�nda tek i�verenden tevkif suretiyle vergilendirilmi� 700.000 TL �cret geliri elde etmi�tir. Bay (A)�n�n 2020 y�l�nda elde etti�i �cret geliri 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�mas� nedeniyle, Bay (A)�n�n bu �cret gelirini, y�ll�k gelir vergisi beyannamesi ile beyan etmesi gerekmektedir. Y�ll�k beyanname �zerinden hesaplanan gelir vergisinden y�l i�inde kesilen vergiler mahsup edilebilecektir.
�rnek 2: Bayan (B) 2020 takvim y�l�nda; birinci i�verenden 580.000 TL, ikinci i�verenden 30.000 TL olmak �zere iki ayr� i�verenden �cret geliri elde etmi� ve �cretlerin tamam� tevkif suretiyle vergilendirilmi�tir.
Bayan (B)�nin, birinci ve ikinci i�verenden elde etmi� oldu�u �cretleri toplam� (580.000 TL+30.000 TL=) 610.000 TL, 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�t���ndan �cret gelirlerinin tamam� beyan edilecektir. Y�ll�k beyanname �zerinden hesaplanan gelir vergisinden y�l i�inde kesilen vergiler mahsup edilebilecektir.
�rnek 3: Bay (C) 2020 takvim y�l�nda; birinci i�verenden 500.000 TL, ikinci i�verenden 50.000 TL olmak �zere iki ayr� i�verenden �cret geliri elde etmi� ve �cretlerin tamam� tevkif suretiyle vergilendirilmi�tir.
Bay (C)�nin, birinci ve ikinci i�verenden elde etmi� oldu�u �cretleri toplam� (500.000 TL+50.000 TL=) 550.000 TL, 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�mamakla birlikte birden sonraki i�verenden elde etti�i �cret geliri olan 50.000 TL, ayn� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan (2020 y�l� i�in 49.000 TL) tutar� a�t���ndan iki i�verenden elde etti�i �cret geliri toplam� beyan edilecektir. Y�ll�k beyanname �zerinden hesaplanan gelir vergisinden y�l i�inde kesilen vergiler mahsup edilebilecektir.
�rnek 4: Bay (�) 2020 takvim y�l�nda; birinci i�verenden 560.000 TL, ikinci i�verenden 20.000 TL ve ���nc� i�verenden 18.000 TL olmak �zere �� i�verenden �cret geliri elde etmi� ve �cretlerin tamam� kesinti yoluyla vergilendirilmi�tir.
Birinci i�verenden al�nan �cretin hangisi olaca�� serbest�e belirlenebildi�inden, Bay (�) 560.000 TL�lik �cret gelirini birinci i�verenden elde edilen �cret olarak belirlemi�tir.
Buna g�re Bay (�)�nin,
- �� i�verenden elde etti�i �cret gelirleri toplam� (560.000 TL+ 20.000 TL+ 18.000 TL=) 598.000 TL, 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�mad���ndan ve
- Birden sonraki i�verenlerden elde etti�i �cretleri toplam� (20.000TL+ 18.000 TL=) 38.000 TL, ayn� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 49.000 TL) a�mad���ndan,
�cret gelirleri y�ll�k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmeyecektir.
�rnek 5: Serbest meslek erbab� Bay (D)'nin serbest meslek kazanc�n�n yan�nda tamam� tevkif yoluyla vergilendirilmi� iki i�verenden elde edilen �cret geliri ile tamam� tevkif yoluyla vergilendirilmi� i�yeri kira geliri bulunmaktad�r.
Serbest meslek kazanc� 300.000 TL
Birinci i�verenden al�nan �cret 400.000 TL
�kinci i�verenden al�nan �cret 40.000 TL
��yeri kira geliri 30.000 TL
Bay (D), serbest meslek kazanc� nedeniyle her hal�karda beyanname verecektir.
�kinci i�verenden al�nan �cret geliri 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 49.000 TL) ve �cret gelirleri toplam� ayn� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�mad���ndan, �cret gelirleri beyannameye dahil edilmeyecektir.
Serbest meslek kazanc� ve i�yeri kira geliri toplam� (300.000 TL + 30.000 TL=) 330.000 TL, 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 49.000 TL) a�t���ndan, i�yeri kira geliri de beyannameye dahil edilecektir.
�rnek 6: Bay (E)'nin 2020 y�l� gelirleri a�a��daki gibi olup, �cret gelirleri ve i�yeri kira gelirleri tevkif yoluyla vergilendirilmi�tir.
Birinci i�verenden al�nan �cret 450.000 TL
�kinci i�verenden al�nan �cret 180.000 TL
��yeri kira geliri 35.000 TL
�cret gelirleri toplam� 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�t���ndan, bu gelirler i�in beyanname verilecektir.
��yeri kira geliri ise 35.000 TL, ayn� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 49.000 TL) a�mad���ndan beyannameye dahil edilmeyecektir.
Genel y�netim kapsam�ndaki kamu idarelerinin tek i�veren olarak de�erlendirilmesi
MADDE 20 � (1) 10/12/2003 tarihli ve 5018 say�l� Kamu Mal� Y�netimi ve Kontrol Kanununun 3 �nc� maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendinde, genel y�netim kapsam�ndaki kamu idarelerinin; uluslararas� s�n�fland�rmalara g�re belirlenmi� olan, merkez� y�netim kapsam�ndaki kamu idarelerini, sosyal g�venlik kurumlar�n� ve mahall� idareleri ifade etti�i h�kme ba�lanm��t�r.
(2) 193 say�l� Kanunun 94 �nc� maddesinin birinci f�kras�nda, kamu idare ve m�esseseleri, iktisad� kamu m�esseseleri, sair kurumlar, ticaret �irketleri, i� ortakl�klar�, dernekler, vak�flar, dernek ve vak�flar�n iktisad� i�letmeleri, kooperatifler, yat�r�m fonu y�netenler, ger�ek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbab�, zirai kazan�lar�n� bilan�o veya zira� i�letme hesab� esas�na g�re tespit eden �ift�ilerin bentler halinde say�lan �demeleri (avans olarak �denenler dahil) nakden veya hesaben yapt�klar� s�rada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur olduklar�, ayn� f�kran�n (1) numaral� bendinde ise hizmet erbab�na �denen �cretler ile ayn� Kanunun 61 inci maddede yaz�l� olup �cret say�lan �demelerden (istisnadan faydalananlar hari�), 103 �nc� ve 104 �nc� maddelere g�re, tevkifat yap�laca�� h�k�m alt�na al�nm��t�r.
(3) G�n�m�z bili�im teknolojisinde meydana gelen geli�meler neticesinde, genel y�netim kapsam�ndaki kamu idarelerinde �al��anlar�n �cretlerine ili�kin bilgilerin elektronik ortama ta��nmas� neticesinde, bu bilgilerin muhafazas�, bilgilere eri�imi, veri kullan�m ve de�erlendirilmesi daha sistematik bir hale gelmi�tir. Ayr�ca, Kamu Personel Harcamalar� Y�netim Sistemi ile t�m kamu kurumlar�nda; memur, kadro kar��l��� s�zle�meli, s�zle�meli, ge�ici personel ve i��i olarak �al��an personelin; maa�, ek ders, fazla �al��ma �cretleri, e�itim y�l�na haz�rl�k �dene�i ile do�um, �l�m, �d�l, ikramiye gibi �demelere ili�kin i�lemlerinin (maa� hesaplama, bordro, kontrol d�k�mleri, �deme emri belgesi olu�turma, personelin banka hesab�na aktarma, personelin sigorta primleri ve istatistik, raporlama i�lemleri) elektronik ortamda d�zenli olarak yap�lmas� sa�lanmaktad�r.
(4) Bu geli�meler do�rultusunda, genel y�netim kapsam�nda bulunan kamu idareleri ile bu idarelere ba�l�, ilgili ve ili�kili kurum ve kurulu�larda (ticaret �irketleri hari�) �al��an personelin, y�l i�erisinde bu kapsamdaki di�er kurum ve kurulu�lardan da �cret almas� veya bu kapsamdaki di�er bir kurum ve kurulu�a nakil olmas� durumunda, elde ettikleri �cretler tek i�verenden al�nan �cret olarak de�erlendirilecektir.
(5) Ayn� y�l i�erisinde birden fazla kamu kurumundan �e�itli adlarla �cret alan personel bulundu�u gibi atama, nakil ve benzeri sebeplerle bir kurumdan di�er bir kuruma ge�en personel de bulunmaktad�r. Bu �er�evede, genel y�netim kapsam�ndaki idareler ile bu idarelere ba�l�, ilgili ve ili�kili kurum ve kurulu�lar (ticaret �irketleri hari�), bu idarelerde �al��anlar�n �cretlerinin vergilendirilmesinde tek i�veren olarak de�erlendirilecektir. Genel y�netim kapsam�ndaki idareler ile bu idarelere ba�l�, ilgili ve ili�kili kurum ve kurulu�larda (ticaret �irketleri hari�) �al��an personelin, ayn� y�l i�erisinde atama, nakil ve benzeri sebeplerle tek i�veren olarak de�erlendirilen di�er bir kuruma ge�mesi veya birden fazla kurumdan �cret geliri elde etmesi durumunda, bu personelin elde etti�i �cret gelirlerinin toplam�, k�m�latif matrah esas al�nmak suretiyle vergilendirilecektir. Di�er idareler ile kurum ve kurulu�lardaki �cret matrah�, Hazine ve Maliye Bakanl��� e-bordro program�ndan veya di�er idare ile kurum ve kurulu�tan temin edilebilecektir. Bu idarelerde �al��anlar�n tevkif yoluyla vergilendirilmi� tek i�verenden ald�klar� bu �cretleri 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�mamas� halinde, bu gelirler i�in beyanname verilmeyecektir.
(6) Genel y�netim kapsam�ndaki idareler ile bu idarelere ba�l�, ilgili ve ili�kili kurum ve kurulu�larda �al��an personelin; ayn� y�l i�erisinde, bunlar d���nda bir i�verenden de �cret geliri elde etmesi veya g�revinden ayr�larak bu i�veren nezdinde �al��maya ba�lamas� durumunda, s�z konusu personelin �cret matrahlar� birbiri ile ili�kilendirilmeksizin her bir i�verenden elde edilen �cret ayr� ayr� gelir vergisi tevkifat�na tabi tutulacakt�r. Bu durumda, birden sonraki i�verenden al�nan �cretlerin toplam�n�n, 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 49.000 TL) a�mas� veya bu tutar� a�mamakla birlikte her iki i�verenden ald��� �cret geliri toplam�n�n ayn� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�mas� halinde, �cret gelirlerinin tamam�n�n beyan edilmesi gerekmektedir.
�rnek 7: 5018 say�l� Kanunun (II) say�l� cetvelinde yer alan (F) �niversitesinde g�revli Bay (G), 2020 y�l� Kas�m ay� i�erisinde ayn� cetvelde yer alan (H) �niversitesine nakil yoluyla ge�mi�tir. Bay (G)�nin �cretlerine ait gelir vergisi matrah�n�n, eski kurumundaki s�re gelen gelir vergisi matrahlar� ile birle�tirilmesi ve Bay (G)�ye yap�lan �demelerin, tek i�verenden elde edilen �cret olarak 193 say�l� Kanunun 61, 63, 94, 103 ve 104 �nc� maddeleri kapsam�nda vergilendirilmesi gerekmektedir.
Di�er taraftan, Bay (G)�nin, (F) �niversitesinde g�revli iken (H) �niversitesine verdi�i hizmet kar��l��� kendisine yap�lan �cret �demelerinin vergilendirilmesi de ayn� �ekilde olacakt�r.
�rnek 8: (�) Bakanl���nda g�revli Bayan (I), 2020 y�l� i�erisinde (K) Bakanl���n�n ili�kili kurulu�u olan (L) Kurumu y�netim kurulu �yeli�i dolay�s�yla huzur hakk� �creti elde etmi�tir. Bayan (I)�n�n, (�) Bakanl��� ile (L) Kurumu y�netim kurulu �yeli�inden ald��� �cret �demeleri, tek i�verenden elde edilen �cret olarak k�m�latif matrah esas al�nmak suretiyle vergilendirilecektir.
�rnek 9: (M) Bakanl���ndan �cret alan Bay (N), ayn� zamanda (O) Hastanesi d�ner sermayesinden de �cret almaktad�r. Bay (N)�ye yap�lan �cret �demeleri, tek i�verenden elde edilen �cret olarak k�m�latif matrah esas al�nmak suretiyle vergilendirilecektir.
�rnek 10: (S) Bakanl���ndan �cret alan Bay (�), nakil yoluyla (T) Bakanl���na ge�mi�tir. Bay (�)�n�n (T) Bakanl���ndaki �cretlerine ait gelir vergisi matrah�, (S) Bakanl���ndaki s�re gelen gelir vergisi matrah� ile birle�tirilecek ve tek i�verenden elde edilen �cret olarak k�m�latif matrah esas al�nmak suretiyle vergilendirilecektir.
�rnek 11: (U) Bakanl���ndan �cret alan Bayan (�), nakil yoluyla 16 Temmuz 2020 tarihinde (V) �niversitesine ge�mi�tir. Bayan (�)�n�n nakil tarihi itibar�yla (U) Bakanl���ndaki �cretlerine ait k�m�latif gelir vergisi matrah� 42.000 TL�dir. (V) �niversitesi Bayan (�)�ye yapaca�� ilk �cret �demesinde, e-bordro program� veya (U) Bakanl���ndan Bayan (�)�n�n s�re gelen gelir vergisi matrah� bilgisini temin edecek ve yapaca�� �cret �demesi ile 42.000 TL�lik s�re gelen gelir vergisi matrah�n� birle�tirerek, tek i�verenden elde edilen �cret olarak k�m�latif matrah esas al�nmak suretiyle vergilendirecektir.
�zel sekt�r i�yerlerinde birden fazla i�verenin yan�nda �al��anlar�n durumu
MADDE 21 � (1) A�a��daki hallerde, hizmet erbab�n�n �cretlerinin birden fazla i�verenden elde edildi�i kabul edilir:
a) Bir �zel sekt�r i�vereninin yan�nda �al��an hizmet erbab�n�n, y�l i�erisinde bu i�verenden elde etti�i �cretinin yan�s�ra, ba�ka bir �zel sekt�r i�vereninden ya da kamu kurum veya kurulu�undan da elde etti�i �cret gelirleri.
b) Ayn� takvim y�l� i�inde bir �zel sekt�r i�vereninin yan�nda �al��makta iken, i�ten ayr�larak ba�ka bir �zel sekt�r i�vereninin yan�nda ya da kamu kurum veya kurulu�unda �al��maya ba�lan�lmas� nedeniyle elde etti�i �cret gelirleri.
c) Ayn� takvim y�l� i�inde, gelir veya kurumlar vergisi m�kelleflerinin yan�nda �al��an hizmet erbab�n�n, s�z konusu m�kelleflerin orta�� olduklar� i� ortakl��� veya adi ortakl�klar b�nyesinde �al��maya ba�lamalar� halinde elde ettikleri �cret gelirleri.
(2) Hizmet erbab�n�n birden fazla i�verenden �cret geliri elde etmesi durumunda her bir i�verenden elde edilen �cret ayr� ayr� vergilendirilecek olup �cret matrahlar� birbiri ile ili�kilendirilmeyecektir. Hizmet erbab�n�n i�veren de�i�ikli�i yapmas� durumunda, yeni i�verenden al�nacak �cret, eski i�verenden ald��� �cret matrah� ile ili�kilendirilmeden s�f�r matrah esas al�nmak suretiyle vergilendirilecektir.
(3) A�a��daki hallerde, hizmet erbab�n�n �cretlerinin tek i�verenden elde edildi�i kabul edilir:
a) �ki ayr� �zel sekt�r firmas�n�n birle�mesi (devir, nev�i de�i�ikli�i ve b�l�nme halleri dahil).
b) 22/5/2003 tarihli ve 4857 say�l� �� Kanunu kapsam�nda as�l i�veren-alt i�veren ili�kisi kurulan yerlerde �al��an hizmet erbab�n�n, y�l i�inde alt i�vereninin de�i�mesi.
c) Ortakl�k halinde faaliyette bulunan i�yerlerinde, ortaklardan herhangi birinin de�i�mesi.
(4) Ayn� takvim y�l� i�inde tek i�verenden elde edildi�i kabul edilen �cretler, k�m�latif matrah esas al�nmak suretiyle vergilendirilecektir.
(5) Y�l i�erisinde i�veren de�i�tiren hizmet erbab�, �cret gelirine ili�kin gelir vergisi matrah�n� yeni i�verenine bildirmek suretiyle �cretinin gelir vergisi tarifesine g�re k�m�latif olarak vergilendirilmesini talep edebilir. Bu durumda yeni i�veren k�m�latif matrah� dikkate alarak tevkifat yapar. Y�l i�inde birden fazla i�verenden elde etti�i �cret gelirleri k�m�latif matrah dikkate al�narak vergilenen hizmet erbab�n�n bu gelirlerini y�ll�k beyannameyle beyan etme y�k�ml�l��� bulunmas� durumunda, y�ll�k beyannamede bildirilen matrah �zerinden hesaplanan gelir vergisinden k�m�latif matrah dikkate al�nmak suretiyle tevkif suretiyle �denen vergiler mahsup edilebilecektir.
�stisna kapsam�nda �cret geliri elde edenlerin durumu
MADDE 22 � (1) 193 say�l� Kanunun 86 nc� maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendine g�re, kazan� ve iratlar�n istisna hadleri i�inde kalan k�sm� i�in y�ll�k beyanname verilmemekte ve di�er gelirler i�in beyanname verilmesi halinde bu gelirler beyannameye dahil edilmemektedir.
(2) 16/12/1999 tarihli ve 4490 say�l� T�rk Uluslararas� Gemi Sicili Kanunu ile 491 Say�l� Kanun H�km�nde Kararnamede De�i�iklik Yap�lmas�na Dair Kanunun 12 nci maddesine g�re, T�rk Uluslararas� Gemi Sicilinde kay�tl� gemilerde ve yatlarda �al��an personele �denen �cretler ile 26/6/2001 tarihli ve 4691 say�l� Teknoloji Geli�tirme B�lgeleri Kanununun ge�ici 2 nci maddesine g�re Ar-Ge, tasar�m ve destek personeline �denen �cretler gelir vergisinden istisna edilmi�tir. An�lan Kanunlar kapsam�nda �al��an ve �artlar� ta��yan hizmet erbab�na yap�lan �cret �demeleri �zerinden gelir vergisi kesintisi yap�lmamaktad�r. Dolay�s�yla, istisna kapsam�ndaki bu �cretlerin beyan edilmesi ve 193 say�l� Kanunun 86 nc� maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi uyar�nca beyanname verilip verilmeyece�inin tespitinde dikkate al�nmas� s�z konusu de�ildir.
(3) 6/6/1985 tarihli ve 3218 say�l� Serbest B�lgeler Kanununun ge�ici 3 �nc� maddesi uyar�nca b�lgede �al��anlar�n �cretlerinden ve 193 say�l� Kanunun ge�ici 75 inci maddesi uyar�nca 28/2/2008 tarihli ve 5746 say�l� Ara�t�rma, Geli�tirme ve Tasar�m Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakk�nda Kanunun 3 �nc� maddesinin ikinci f�kras�nda belirtilen, Ar-Ge, tasar�m ve destek personelinin �cretlerinden kesilen gelir vergisi, verilen muhtasar beyanname �zerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin edilerek i�verene kalmaktad�r. An�lan Kanunlar kapsam�nda �al��an ve �artlar� ta��yan hizmet erbab�na yap�lan �cret �demeleri �zerinden gelir vergisi kesintisi yap�lmas� nedeniyle, bu �cretlerin de 193 say�l� Kanunun 86 nc� maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi uyar�nca beyanname verilip verilmeyece�inin tespitinde dikkate al�nmas� gerekmektedir.
(4) �kinci ve ���nc� f�kralarda belirtilen Kanunlar d���ndaki di�er Kanunlarda ve 193 say�l� Kanunda, �cret gelirlerine ili�kin yer alan gelir vergisi istisnalar� ile tahakkuktan terkin d�zenlemelerinde de bu madde h�k�mleri ge�erli olacakt�r.
�rnek 12: Bay (Y), 2020 y�l�nda birisi teknoloji geli�tirme b�lgesinden istisna kapsam�nda olmak �zere iki ayr� i�verenden �cret geliri elde etmi�tir.
Birinci i�verenden al�nan �cret 400.000 TL
�kinci i�verenden al�nan �cret (Teknoloji geli�tirme b�lgesi) 800.000 TL
Bay (Y)� nin, teknoloji geli�tirme b�lgesinden elde etmi� oldu�u istisna kapsam�ndaki 800.000 TL �cret geliri beyan edilmeyecek ve di�er i�verenden elde edilen �cret gelirinin beyan edilip edilmeyece�inin hesab�nda da dikkate al�nmayacakt�r.
Bay (Y)�nin, birinci i�verenden alm�� oldu�u �cret geliri olan 400.000 TL, 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�mad���ndan beyan edilmeyecektir.
�rnek 13: Bay (Z), 2020 y�l�nda biri serbest b�lgeden olmak �zere �� ayr� i�verenden �cret geliri elde etmi�tir.
Birinci i�verenden al�nan �cret (serbest b�lge) 560.000 TL
�kinci i�verenden al�nan �cret 30.000 TL
���nc� i�verenden al�nan �cret 15.000 TL
Bay (Z)�nin birinci, ikinci ve ���nc� i�verenden elde etmi� oldu�u �cretleri toplam� (560.000 TL+30.000 TL+15.000 TL=) 605.000 TL, 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin d�rd�nc� gelir diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�t���ndan �cret gelirlerinin tamam� beyan edilecektir.
SEK�Z�NC� B�L�M
�cra ve �flas Kanunu ile Avukatl�k Kanunu Uyar�nca Kar�� Tarafa Y�kletilen Vekalet �cretinin Vergilendirilmesi ve Gelir Vergisi Tevkifat Uygulamas�
Yasal d�zenleme
MADDE 23 � (1) 7194 say�l� Kanunun 16 nc� maddesi ile 193 say�l� Kanunun 94 �nc� maddesine ikinci f�kras�ndan sonra gelmek �zere a�a��daki f�kra eklenmi�tir.
�9/6/1932 tarihli ve 2004 say�l� �cra ve �flas Kanunu ile 19/3/1969 tarihli ve 1136 say�l� Avukatl�k Kanunu uyar�nca kar�� tarafa y�kletilen vekalet �cretini (icra ve iflas m�d�rl�klerine yat�r�lanlar d�hil) �deyenler taraf�ndan gelir vergisi tevkifat� yap�l�r.�
Vekalet �cretinin vergilendirilmesi
MADDE 24 � (1) 193 say�l� Kanunun 65 inci maddesine g�re, her t�rl� serbest meslek faaliyetinden do�an kazan�lar serbest meslek kazanc�d�r. Serbest meslek faaliyeti ise sermayeden ziyade �ahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan i�lerin i�verene tabi olmaks�z�n �ahsi sorumluluk alt�nda kendi nam ve hesab�na yap�lmas�d�r. Bu kapsamda, serbest meslek erbab� olan avukatlara �denen vekalet �cretleri serbest meslek kazanc� olup, bu kazan�lar�n serbest meslek kazanc�na dahil edilerek vergilendirilmesi gerekmektedir.
(2) 193 say�l� Kanunun 61 inci maddesinde �cret, i�verene tabi ve belirli bir i�yerine ba�l� olarak �al��anlara hizmet kar��l��� verilen para ve ay�nlar ile sa�lanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler olarak tan�mlanm�� olup bir i�verene tabi ve ba�l� olarak �al��an avukatlara i�verenler taraf�ndan yap�lan �demeler �cret h�k�mlerine g�re vergilendirilmektedir.
Vekalet �cretlerinde vergi tevkifat� uygulamas�
MADDE 25 � (1) 193 say�l� Kanunun 94 �nc� maddesinin birinci f�kras�nda gelir vergisi tevkifat� yapmaya mecbur olan ki�i ve kurumlar belirtilmi� ve ayn� maddenin birinci f�kras�n�n; (1) numaral� bendinde hizmet erbab�na �denen �cretlerden 103 �nc� ve 104 �nc� maddelere g�re, (2) numaral� bendinin (b) alt bendinde ise yapt�klar� serbest meslek i�leri dolay�s�yla bu i�leri icra edenlere yap�lan �demeler �zerinden 2009/14592 say�l� Bakanlar Kurulu Karar� uyar�nca % 20 oran�nda gelir vergisi tevkifat� yap�laca�� h�k�m alt�na al�nm��t�r.
(2) 7194 say�l� Kanunla yap�lan d�zenlemeyle, mahkemelerce veya icra ve iflas m�d�rl�klerince kar�� tarafa y�kletilen, avukatlara ait olan ve serbest meslek kazanc�na dahil edilmesi gereken vekalet �cretleri �zerinden, kimlerin tevkifat yapmakla y�k�ml� oldu�u hususuna a��kl�k kazand�r�lm��t�r. Buna g�re, 193 say�l� Kanunun 94 �nc� maddesinin birinci f�kras�nda say�lanlar taraf�ndan 2004 say�l� Kanun ile 1136 say�l� Kanun uyar�nca kar�� tarafa y�kletilen vekalet �cretinin;
a) Bor�lu (davay� kaybeden) taraf�ndan do�rudan avukata �dendi�i durumlarda, bor�lu (davay� kaybeden) taraf�ndan,
b) Bor�lu (davay� kaybeden) taraf�ndan avukata �denmek �zere icra ve iflas m�d�rl�klerine yat�r�ld��� durumlarda, bor�lu (davay� kaybeden) taraf�ndan,
c) Bor�lu (davay� kaybeden) taraf�ndan alacakl� (davay� kazanan) tarafa �dendi�i durumlarda, alacakl� (davay� kazanan) taraf�ndan avukata �deme yap�lmas� esnas�nda,
gelir vergisi tevkifat� yap�lmas� gerekmektedir.
(3) 193 say�l� Kanunun 94 �nc� maddesinin birinci f�kras�nda say�lmayanlar, di�er bir ifadeyle tevkifat y�k�ml�l��� bulunmayanlar taraf�ndan yap�lan vekalet �creti �demeleri �zerinden gelir vergisi tevkifat� yap�lmayacakt�r.
(4) Vekalet �cretini �demekle y�k�ml� olanlarca, �cretli olarak �al��an avukatlar�n i�verenlerine yap�lan vekalet �creti �demelerinden tevkifat yap�lmayacak, i�verenin vekalet �cretini avukata �demesi esnas�nda ise i�verence �cret h�k�mlerine g�re tevkifat yap�lacakt�r.
(5) Mahkeme karar�nda �KDV hari� �eklinde bir ifadenin yer almamas� halinde, vekalet �cretinin KDV dahil oldu�u kabul edilir ve i� y�zde oran� uygulanmak suretiyle hesaplanan KDV, d�zenlenen serbest meslek makbuzunda g�sterilir. Bu durumda gelir vergisi tevkifat�n�n KDV hari� tutar �zerinden yap�lmas� gerekti�i tabiidir.
(6) �cra i�leminin durdurulmas� i�in, ilama kar�� istinaf veya temyiz yoluna ba�vuran bor�lunun ilam�n icras�n� durdurabilmek i�in takip edilen vekalet �creti dahil bor� tutar� i�in teminat verildi�i ve istinaf veya temyiz ba�vurusunun reddedilmesi �zerine teminata konu paran�n alacakl�n�n avukat�na �dendi�i durumlarda, vekalet �cretine ili�kin nakden veya hesaben �demenin ne zaman ger�ekle�ece�i bilinemeyece�inden gelir vergisi tevkifat� yap�lmayacakt�r. An� �ekilde, icra i�lemleri sonucu bor�luya haciz uygulanmas� ve hacze konu mallar�n�n sat�lmas� veya borcun, kefil ve benzeri ���nc� ki�ilerden tahsil edilmesi durumlar�nda da bor�lunun gelir vergisi tevkifat� yapmas� s�z konusu olmayacakt�r. Bu durumlarda da serbest meslek erbab� olan avukat taraf�ndan bor�lu ad�na serbest meslek makbuzu d�zenlenerek avukat taraf�ndan elde edilen tevkifata konu olmayan vekalet �creti, serbest meslek kazanc�na dahil edilerek ilgili ge�ici vergilendirme d�nemleri ve y�ll�k gelir vergisi beyannamesiyle beyan edilecektir.
Vekalet �creti �demelerinde belge d�zeni
MADDE 26 � (1) 213 say�l� Kanunun 236 nc� maddesinde, serbest meslek erbab�n�n, mesleki faaliyetine ili�kin her t�rl� tahsilat� i�in iki n�sha serbest meslek makbuzu tanzim ederek bir n�shas�n� m��teriye vermek ve m��terinin de bu makbuzu istemek ve almak mecburiyetinde oldu�u h�k�m alt�na al�nm��t�r.
(2) Vekalet �cretinin, bor�lu (davay� kaybeden) taraf�ndan, do�rudan avukata �dendi�i durumlarda, avukat taraf�ndan serbest meslek makbuzunun bor�lu (davay� kaybeden) ad�na d�zenlenmesi gerekmektedir.
(3) Vekalet �cretinin, bor�lu (davay� kaybeden) taraf�ndan, icra ve iflas m�d�rl�kleri arac�l���yla avukata �dendi�i durumlarda, avukat taraf�ndan serbest meslek makbuzunun bor�lu (davay� kaybeden) ad�na d�zenlenmesi gerekmektedir. Bu durumda d�zenlenen makbuzun bir n�shas�n�n icra iflas m�d�rl���ne verilmesine gerek bulunmamaktad�r.
(4) Vekalet �cretinin, bor�lu (davay� kaybeden) taraf�ndan gelir veya kurumlar vergisi m�kellefi olan alacakl�ya (davay� kazanan) �denmesi halinde, alacakl� (davay� kazanan) taraf�ndan bor�lu (davay� kaybeden) ad�na fatura ve benzeri belgelerin d�zenlenmesi gerekmektedir.
(5) Alacakl� (davay� kazanan) taraf�ndan s�z konusu vekalet �cretinin serbest meslek erbab� olan avukata �denmesi halinde, avukat taraf�ndan serbest meslek makbuzunun �demeyi yapan alacakl� (davay� kazanan) ad�na d�zenlenmesi gerekmektedir.
(6) Alacakl� (davay� kazanan) taraf�ndan s�z konusu vekalet �cretinin �cretli �al��an� olan avukata �denmesi halinde ise �demenin �cret bordrosu d�zenlenmek suretiyle yap�lmas� gerekmektedir.
�rnek 1: Bay (A)�n�n vekili avukat Bayan (B) taraf�ndan (C) Belediyesi aleyhine a��lan dava, Bay (A) lehine sonu�lanm�� olup mahkemece Avukatl�k Asgari �cret Tarifesi uyar�nca belirlenen vekalet �cretine h�kmedilmi�tir. Davay� kaybeden (C) Belediyesi vekalet �cretini avukat Bayan (B)�nin hesab�na yat�rm��t�r.
(C) Belediyesinin, Bayan (B) hesab�na yat�rd��� vekalet �creti �demesi �zerinden %20 oran�nda gelir vergisi tevkifat� yapmas� ve avukat Bayan (B) taraf�ndan da bu tahsilat� kar��l��� (C) Belediyesi ad�na serbest meslek makbuzu d�zenlenmesi gerekmektedir.
Di�er taraftan, s�z konusu vekalet �cretinin (C) Belediyesi taraf�ndan avukata �denmek �zere icra dairesine yat�r�lmas� halinde de (C) Belediyesi taraf�ndan %20 oran�nda gelir vergisi tevkifat� yap�lacak ve tevkifat tutar� muhtasar beyanname ile vergi dairesine yat�r�laca��ndan icra dairesine tevkifat tutar� d���ld�kten sonra kalan tutar yat�r�lacakt�r. Bu durumda da avukat Bayan (B) taraf�ndan (C) Belediyesi ad�na serbest meslek makbuzu d�zenlenecektir.
�rnek 2: (D) �irketi, vekili avukat Bay (E) arac�l���yla (F) �irketi aleyhine a�t��� davay� kazanm�� ve (F) �irketi aleyhine vekalet �cretine h�kmedilmi�tir. Daval� (F) �irketi s�z konusu vekalet �cretini davac� (D) �irketine �demi�tir. Davac� (D) �irketi de tahsil etti�i vekalet �cretini serbest meslek erbab� olan avukat� Bay (E)�ye �demi�tir.
Bu durumda, davac� (D) �irketinin, tahsil etti�i vekalet �cretine ili�kin daval� (F) �irketine fatura d�zenlemesi gerekmektedir. Daval� (F) �irketi taraf�ndan yap�lan vekalet �creti �demesi �zerinden gelir vergisi tevkifat� yap�lmayacakt�r. Davac� (D) �irketi taraf�ndan s�z konusu vekalet �cretinin avukat Bay (E)�ye �denmesi esnas�nda %20 oran�nda gelir vergisi tevkifat� yap�lacak ve avukat Bay (E) taraf�ndan da bu tahsilat� kar��l��� davac� (D) �irketi ad�na serbest meslek makbuzu d�zenlenecektir.
Di�er taraftan, avukat Bay (E)�nin davac� (D) �irketinin �cretli �al��an� olmas� halinde ise avukata �denen vekalet �cretinin �cret h�k�mlerine g�re vergilendirilmesi gerekecektir.
�rnek 3: (G) �irketinin (M) Bakanl���na kar�� a�m�� oldu�u dava (M) Bakanl��� lehine sonu�lanm�� ve (M) Bakanl���nca s�z konusu davan�n �cretli �al��an� avukat� taraf�ndan takip edilmesi nedeniyle, (G) �irketi aleyhine vekalet �cretine h�kmedilmi�tir.
(G) �irketi taraf�ndan, s�z konusu vekalet �cretinin (M) Bakanl���na �denmesi esnas�nda gelir vergisi tevkifat� yap�lmayacakt�r. (M) Bakanl��� taraf�ndan avukat�na yap�lan �demelerin ise �cret h�k�mlerine g�re vergilendirilmesi gerekecektir.
�rnek 4: Hizmet erbab� Bayan (H)�nin, (N) �irketine kar�� a�m�� oldu�u dava, (N) �irketi lehine sonu�lanm�� ve davan�n (N) �irketinin avukat� taraf�ndan takip edilmesi nedeniyle, Bayan (H) aleyhine vekalet �cretine h�kmedilmi�tir.
Bayan (H)�nin, 193 say�l� Kanunun 94 �nc� maddesinin birinci f�kras�nda tevkifat yapma y�k�ml�l��� bulunmad���ndan, daval� vekiline �deyece�i vekalet �cretinden gelir vergisi tevkifat� yapma sorumlulu�u bulunmamaktad�r.
DOKUZUNCU B�L�M
Gelir Vergisi Tarifesi
Yasal d�zenleme
MADDE 27 � (1) 7194 say�l� Kanunun 17 nci maddesi ile 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesi a�a��daki �ekilde de�i�tirilmi�tir.
�Gelir vergisine tabi gelirler;
18.000 TL'ye kadar % 15
40.000 TL'nin 18.000 TL'si i�in 2.700 TL, fazlas� % 20
98.000 TL'nin 40.000 TL'si i�in 7.100 TL (�cret gelirlerinde 148.000 TL'nin
40.000 TL'si i�in 7.100 TL), fazlas� % 27
500.000 TL'nin 98.000 TL'si i�in 22.760 TL (�cret gelirlerinde 500.000 TL'nin
148.000 TL'si i�in 36.260 TL), fazlas� % 35
500.000 TL'den fazlas�n�n 500.000 TL'si i�in 163.460 TL (�cret gelirlerinde
500.000 TL'den fazlas�n�n 500.000 TL'si i�in 159.460 TL), fazlas� % 40
oran�nda vergilendirilir.�
(2) 7194 say�l� Kanunun 22 nci maddesiyle 193 say�l� Kanuna eklenen ge�ici 91 inci maddenin birinci f�kras�nda, �1/1/2019-31/12/2019 tarihleri aras�nda elde edilen �cret gelirlerine, bu maddeyi ihdas eden Kanunla 103 �nc� maddede yap�lan de�i�iklik �ncesi tarife uygulan�r.� h�km�ne yer verilmi�tir.
Tarife de�i�ikli�inin uygulamas�
MADDE 28 � (1) 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesinde gelir vergisine tabi gelirlere uygulanacak vergi tarifesi yer almaktad�r. 7194 say�l� Kanunla yap�lan de�i�iklikle gelir vergisi tarifesine %40 oran�nda yeni bir dilim eklenmi�tir. S�z konusu tarifede yer alan gelir dilim tutarlar�, her y�l bir �nceki y�la ili�kin olarak 213 say�l� Kanun h�k�mlerine g�re belirlenen yeniden de�erleme oran�nda art�r�lmak suretiyle uygulanmaktad�r.
(2) �cret gelirleri d���nda di�er gelirler i�in yeni tarife 1/1/2019 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanacakt�r. Dolay�s�yla, 2019 y�l� gelirlerine ili�kin 2020 y�l�nda verilecek y�ll�k gelir vergisi beyannamelerinde, gelir vergisine tabi gelirler, yeni tarifedeki dilim ve oranlara g�re vergilendirilecektir.
(3) 2019 y�l� �cret gelirlerine, bu y�la ili�kin 2020 y�l�nda verilecek gelir vergisi beyannameleri dahil, bu Kanunla yap�lan de�i�iklik �ncesi mevcut tarife uygulanacakt�r. 1/1/2020 tarihinden itibaren elde edilen �cret gelirlerine ise yeni tarifenin 213 say�l� Kanun h�k�mlerine g�re 2019 y�l� i�in belirlenen yeniden de�erleme oran�nda art�r�lm�� hali uygulanacakt�r.
(4) Y�ll�k beyanname ile 2019 y�l� i�in �cret gelirlerinin di�er gelirler ile birlikte beyan edilmesi durumunda, sadece �cret gelirlerine isabet eden tutara 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesinde yap�lan de�i�iklik �ncesi tarife uygulanacak olup, di�er gelirler i�in ise de�i�iklik sonras� yeni tarife uygulanacakt�r.
ONUNCU B�L�M
Sporculara Yap�lan �cret ve �cret Say�lan �demelerin Vergilendirilmesi
Yasal d�zenleme
MADDE 29 � (1) 7194 say�l� Kanunun 21 inci maddesi ile 193 say�l� Kanunun ge�ici 72 nci maddesinin birinci f�kras�nda yer alan �31/12/2019� ibaresi �31/12/2023� �eklinde, f�kran�n (a) bendinin (1) numaral� alt bendinde yer alan �% 15,� ibaresi �%20,� �eklinde ve ikinci f�kras� a�a��daki �ekilde de�i�tirilmi�tir.
�(2) Bu �demeler �zerinden 94 �nc� madde kapsam�nda ayr�ca tevkifat yap�lmaz. Bu madde kapsam�ndaki gelirler toplam�n�n, 103 �nc� maddede yaz�l� tarifenin d�rd�nc� diliminde yer alan tutar� a�mas� h�linde, bu gelirler y�ll�k beyannameyle beyan edilir. Y�ll�k beyanname verilmesi durumunda, beyan edilen bu gelirler �zerinden hesaplanan gelir vergisinden, tevkifat yapmakla sorumlu olanlarca vergi dairesine �denmi� olmas� �art�yla, bu Kanuna g�re kesilen vergiler mahsup edilir.�
(2) 7194 say�l� Kanunun 22 nci maddesi ile 193 say�l� Kanuna eklenen ge�ici 91 inci maddenin ���nc� f�kras�nda, �72 nci maddenin birinci f�kras�n�n (a) bendinin (1) numaral� alt bendinde ve ikinci f�kras�nda bu maddeyi ihdas eden Kanunla yap�lan de�i�iklikler, 1/11/2019 tarihinden �nce akdedilerek ge�erlilik kazanm�� sporcu s�zle�meleri kapsam�nda yap�lan �cret �demelerine uygulanmaz. Daha �nceki s�zle�meler kapsam�nda yap�lan �cret �demeleri i�in ge�ici 72 nci maddenin de�i�iklik �ncesi h�k�mleri uygulan�r. 1/11/2019 tarihinden �nceki s�zle�melere ili�kin olarak 1/11/2019 tarihinden sonra yap�lan s�re uzat�m� ve �creti etkileyen de�i�iklikler bu kapsamda de�ildir.� h�km�ne yer verilmi�tir.
Sporculara yap�lan �cret �demelerinde tevkifat uygulamas�
MADDE 30 � (1) 7194 say�l� Kanunla, 193 say�l� Kanunun sporculara yap�lan �cret ve �cret say�lan �demelerden yap�lacak gelir vergisi tevkifat� oranlar�n� ve vergilendirilmesini belirleyen ge�ici 72 nci maddesinin uygulama s�resi, 31/12/2023 tarihine kadar uzat�lm��t�r. Ayr�ca, s�z konusu maddenin birinci f�kras�n�n (a) bendinin (1) numaral� alt bendinde yer alan % 15 oran� % 20 olarak belirlenmi�tir.
(2) Maddede yap�lan de�i�iklik sonras�, lig usul�ne tabi spor dallar�nda en �st liglerdeki sporculara yap�lan �cret ve �cret say�lan �demelerden yap�lan tevkifat oran� %20 olarak belirlenmi�, di�er sporculara yap�lan �demelere ili�kin tevkifat oranlar�nda bir de�i�ikli�e gidilmemi�tir. Buna g�re 1/1/2020 tarihinden itibaren sporculara yap�lan �cret ve �cret say�lan �demelerden;
a) Lig usul�ne tabi spor dallar�nda;
1) En �st ligdekiler i�in % 20,
2) En �st alt� ligdekiler i�in % 10,
3) Di�er liglerdekiler i�in % 5,
b) Lig usul�ne tabi olmayan spor dallar�ndaki sporculara yap�lan �demeler ile milli sporculara uluslararas� m�sabakalara kat�lmalar� kar��l���nda yap�lan �demelerden % 5,
oran�nda gelir vergisi tevkifat� yap�lacakt�r. 193 say�l� Kanunun ge�ici 72 nci maddesi kapsam�nda yap�lan tevkifat�n yan� s�ra ayr�ca ayn� Kanunun 94 �nc� maddesi kapsam�nda tevkifat yap�lmayacakt�r.
(3) 1/11/2019 tarihinden sonra akdedilerek ge�erlilik kazanan veya 1/11/2019 tarihinden �nce imzalanmakla birlikte bu tarihten sonra (s�re uzat�m� veya �creti etkileyen de�i�iklikler gibi nedenlerle) yenilenen sporcu s�zle�melerine istinaden 1/1/2020 tarihinden itibaren yap�lan �cret �demelerinden %20 oran�nda gelir vergisi tevkifat� yap�lacakt�r.
(4) 1/11/2019 tarihinden �nce akdedilerek ge�erlilik kazanan ve yine bu tarihten sonra s�re uzat�m� veya �creti etkileyen bir de�i�iklik yap�lmayan s�zle�meler sona erinceye kadar bu s�zle�melere istinaden yap�lan �cret �demelerinden %15 oran�nda tevkifat yap�lmaya devam edilecektir.
�rnek 1: Lig usul�ne tabi spor dallar�nda en �st ligde faaliyet g�steren (A) Spor Kul�b�nde g�rev yapan futbolcu Bay (B)�nin 1/7/2018 tarihinde imzalad��� 3 y�ll�k, futbolcu Bay (C)�nin ise 10/1/2020 tarihinde imzalad��� 5 y�ll�k sporcu s�zle�mesi bulunmaktad�r.
(A) Spor Kul�b� taraf�ndan Bay (B)�ye s�zle�me s�resinin sonuna kadar yap�lan �cret �demeleri �zerinden %15 oran�nda gelir vergisi tevkifat� yap�lacak, Bay (C)�ye yap�lan �cret �demeleri �zerinden ise s�zle�menin 1/11/2019 tarihinden sonra akdedilmesi nedeniyle %20 oran�nda gelir vergisi tevkifat� yap�lacakt�r.
�rnek 2: Lig usul�ne tabi spor dallar�nda en �st ligde faaliyet g�steren (D) Spor Kul�b�nde g�rev yapan basketbolcu Bay (E)�nin, 1/7/2019 tarihinde 3 y�ll�k s�zle�mesi bulunmakta olup, Bay (E)�nin s�zle�mesi 1/7/2020 tarihinde �cret de�i�ikli�i nedeniyle yenilenmi�tir.
(D) Spor Kul�b� taraf�ndan Bay (E)�ye 1/7/2019-30/6/2020 tarihleri aras�nda yap�lan �cret �demeleri �zerinden %15 oran�nda gelir vergisi tevkifat� yap�lacak, 1/11/2019 tarihinden sonra yap�lan s�zle�me de�i�ikli�i nedeniyle 1/7/2020 tarihinden itibaren yap�lacak �cret �demelerinden ise %20 oran�nda gelir vergisi tevkifat� yap�lacakt�r.
Sporculara yap�lan �cret �demelerinin beyan� ve tevkif suretiyle kesilen gelir vergisinin mahsubu
MADDE 31 � (1) ��verene tabi ve belirli bir i�yerine ba�l� olarak �al��anlara hizmet kar��l��� verilen para ve ay�nlar ile sa�lanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler �cret kapsam�nda vergilendirilmekte olup; sporculara, bu faaliyetlerine ili�kin olarak ayl�k �cret, ba�ar� primi, ma� ba�� �creti, imza paras�, imaj hakk� ve sair adlarla yap�lan �demeler ve ta��nmaz veya ta��t verilmesi, konut tedariki ve sair suretle sa�lanan menfaatler de �cret kapsam�nda vergilendirilmektedir.
(2) 1/11/2019 tarihinden sonra akdedilerek ge�erlilik kazanan veya 1/11/2019 tarihinden �nce imzalanmakla birlikte bu tarihten sonra (s�re uzat�m� veya �creti etkileyen de�i�iklikler gibi nedenlerle) yenilenen sporcu s�zle�melerine istinaden, t�m sporcular taraf�ndan 1/1/2020 tarihinden itibaren elde edilen �cret gelirleri toplam�n�n, 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin d�rd�nc� diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�mas� halinde, bu gelirlerin y�ll�k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmektedir.
(3) 1/11/2019 tarihinden �nce akdedilerek ge�erlilik kazanan ve yine bu tarihten sonra s�re uzat�m� veya �creti etkileyen bir de�i�iklik yap�lmayan s�zle�meler sona erinceye kadar, bu s�zle�meler kapsam�nda elde edilen �cret gelirleri i�in tutar� ne olursa olsun beyanname verilmeyecek ve di�er gelirler dolay�s�yla beyanname verilmesi halinde de bu gelirler beyannameye dahil edilmeyecektir.
(4) Sporcu s�zle�mesi olmadan �al��an sporcular taraf�ndan elde edilen �cret gelirleri toplam�n�n 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin d�rd�nc� diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�mas� halinde, bu gelirler her h�l�k�rda y�ll�k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir.
(5) Sporcular taraf�ndan elde edilen �cret gelirleri nedeniyle beyanname verilmemesi durumunda, tevkif suretiyle �denen vergiler nihai vergi olacakt�r. Y�ll�k beyanname verilmesi durumunda ise 193 say�l� Kanunun ge�ici 72 nci maddesi uyar�nca kesilen vergilerin, vergi dairesine yat�r�lm�� olmas� �art�yla hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilebilmesi m�mk�n olacakt�r.
�rnek 3: Lig usul�ne tabi spor dallar�nda en �st ligde faaliyet g�steren (F) Spor Kul�b�nde g�rev yapan futbolcu Bay (G)�nin 10/9/2019 tarihinde imzalad��� 3 y�ll�k, futbolcu Bay (H)�nin ise 15/1/2020 tarihinde imzalad��� 5 y�ll�k sporcu s�zle�mesi bulunmaktad�r. (F) Spor Kul�b� her iki futbolcusuna da 2020 takvim y�l�nda 1.000.000 TL �cret ve benzeri �demeler yapm�� ve bu �demeler �zerinden 193 say�l� Kanunun ge�ici 72 nci maddesi uyar�nca tevkif etti�i gelir vergilerini de vergi dairesine yat�rm��t�r.
(F) Spor Kul�b� taraf�ndan Bay (G)�ye yap�lan �cret �demeleri �zerinden s�zle�menin 1/11/2019 tarihinden �nce akdedilmesi nedeniyle %15 oran�nda tevkifat yap�lacak ve gelir vergisi tevkifat� nihai vergi olacakt�r. Bay (G)�nin �cret gelirleri toplam� 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin d�rd�nc� diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�makla birlikte bu gelirleri i�in y�ll�k beyanname verilmeyecektir.
(F) Spor Kul�b� taraf�ndan Bay (H)�ye yap�lan �cret �demeleri �zerinden ise s�zle�menin 1/11/2019 tarihinden sonra akdedilmesi nedeniyle; %20 oran�nda gelir vergisi tevkifat� yap�lacak ve �cret gelirleri toplam�n�n 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin d�rd�nc� diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�mas� nedeniyle, bu gelirler y�ll�k beyannameyle de beyan edilecektir. Y�l i�inde kesilen vergiler, vergi dairesine yat�r�lm�� oldu�undan, beyanname �zerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilebilecektir.
�rnek 4: Lig usul�ne tabi spor dallar�nda en �st ligde faaliyet g�steren (I) Spor Kul�b�nde g�rev yapan voleybolcu Bayan (�)�nin, 1/7/2018 tarihinde akdedilerek ge�erlilik kazanan 3 y�ll�k s�zle�mesi bulunmakta olup, Bayan (�)�nin s�zle�mesi 1/7/2020 tarihinde �cret ve s�re uzat�m� de�i�ikli�i nedeniyle yenilenmi�tir. Bayan (�)�ye 1/7/2020 tarihinden itibaren 800.000 TL �cret ve benzeri �deme yap�lm�� ve bu �demeler �zerinden 160.000 TL gelir vergisi tevkifat� yap�lm��t�r. (I) Spor Kul�b�, �al��anlar�n�n �cret gelirleri �zerinden tevkif etti�i vergilerin yar�s�n� vergi dairesine yat�rm��, kalan�n� yat�rmam��t�r.
(I) Spor Kul�b� taraf�ndan Bayan (�)�ye 1/7/2018-30/6/2020 tarihleri aras�nda yap�lan �cret �demeleri �zerinden %15 oran�nda gelir vergisi tevkifat� yap�lacak ve yap�lan gelir vergisi tevkifatlar� nihai vergi olacakt�r. Bu gelirler i�in tutar� ne olursa olsun y�ll�k beyanname verilmeyecektir.
(I) Spor Kul�b� taraf�ndan Bayan (�)�ye 1/11/2019 tarihinden sonra yap�lan s�zle�me de�i�ikli�i nedeniyle 1/7/2020 tarihinden itibaren yap�lacak �cret �demelerinden ise %20 oran�nda gelir vergisi tevkifat� yap�lacak ve �cret gelirleri toplam�n�n 193 say�l� Kanunun 103 �nc� maddesinde yaz�l� tarifenin d�rd�nc� diliminde yer alan tutar� (2020 y�l� i�in 600.000 TL) a�mas� nedeniyle, bu gelirler y�ll�k beyannameyle de beyan edilecektir. Y�l i�inde kesilen vergilerin yar�s� vergi dairesine yat�r�lm�� oldu�undan, beyanname �zerinden hesaplanan gelir vergisinden de Bayan (�)�ye yap�lan �demeler �zerinden kesilen vergilerin yar�s� (80.000 TL) mahsup edilebilecektir.
Y�r�rl�k
MADDE 32 � (1) Bu Tebli� yay�m� tarihinde y�r�rl��e girer.
Y�r�tme
MADDE 33 � (1) Bu Tebli� h�k�mlerini Hazine ve Maliye Bakan� y�r�t�r.
(27.05.2020)
0 yorum:
Yorum Gönder
YORUMA CEVAP VEREMEYEBİLİRİZ HIZLI CEVAP ALMAK İÇİN
imei repair GRUBUMUZA KATILABİLİRSİNİZ.
https://www.facebook.com/groups/2564106410501110/